علی بن ابی صالح
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوالحسن علی بن محمد بزرج (م حدود
۳۰۰ق)، مشهور به علی بن ابی صالح، از راویان ضعیف که به باور
نجاشی وی محدثی غیرقابل قبول و دارای اعتقاداتی سست بود.
ابوالحسن علی بن محمد بزرج (بزرگ) کوفی حنّاط، مشهور به علی بن ابی صالح و از مردمان
کوفه بود و چنانکه در
رجال نجاشی آمده، حنّاط بوده است و به گندمفروشی اشتغال داشت. در نسخهای از رجال نجاشی از وی به عنوان خیّاط یاد شده است. به هرحال به باور نجاشی وی محدثی غیرقابل قبول و دارای اعتقاداتی سست بود، بدینجهت او را در زمره راویان ضعیف برشمرده است.
بزرج از
عمرو بن یسع روایت کرده و
جعفر بن احمد بن یوسف ازدی از محدثان
قرن چهارم از او روایت نقل کرده است.
شیخ طوسی نام وی را در زمره کسانی که از
امامان معصوم (علیهمالسّلام) روایت نکردهاند، ذکر کرده و نوشته است که
حمید بن زیاد (م
۳۱۰ق) کتابهای بسیاری را که در اصول شیعه بوده، از او روایت کرده است.
بزرج دارای آثار و تالیفات متعددی بود. نجاشی مینویسد: حمید بن زیاد در فهرست خود آورده که از بزرج آثاری را شنیده، اما با تردید یادآور شده که بر وی روشن نیست که آیا آثار متعلق به خود اوست یا آن را از دیگران نقل کرده است. این آثار عبارتاند از: ثواب انّا انزلناه، الاظلّة، البداء، و المشیه، الثلاث و الاربع، الجنة و النار، النوادر و الملاحم.
تاریخ وفات وی به درستی روشن نیست، ولی
اسماعیل پاشا آن را در حدود ۳۰۰ق نوشته است.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۳۱-۵۳۲، برگرفته از مقاله «علی بزرج».