علمای اهل‌کتاب (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در تعدادی از
آیات قرآن ویژگی‌ها و صفات علمای اهل‌کتاب بیان شده است؛ در این مقاله این آیات معرفی می‌شوند.
انحراف عالمان
اهل‌کتاب، زمينه انحراف مردم:
قل يأهل الكتب لم تصدّون عن سبيل اللّه من ءامن تبغونها عوجا وأنتم شهداء وما اللّه بغفل عمّا تعملون.
عالمان اهل‌كتاب، آگاه به حقّانيّت
تغییر قبله:
قد نرى تقلّب وجهك فى السّماء فلنولّينّك قبلة ترضيها ... وإنّ الّذين أوتوا الكتب ليعلمون أنّه الحقّ من رّبّهم ...• الّذين ءاتينهم الكتب يعرفونه كما يعرفون أبناءهم وإنّ فريقا مّنهم ليكتمون الحقّ وهم يعلمون.
گرايش و
ایمان برخى از علماى اهل‌كتاب (
عالمان یهود) به
جبت و
طاغوت:
ألم تر إلى الّذين أوتوا نصيبا مّن الكتب يؤمنون بالجبت والطغوت ....
«جبت» در لغت به معناى هر چيزى است كه در آن خيرى نباشد و نيز به معبودى غير از خدا گفته مى‌شود.
اطاعت بى‌چون و چراى اهل‌كتاب در برابر
علما و پيشوايان دينى خود:
۱. قل يأهل الكتب تعالوا إلى كلمة سواء بيننا وبينكم ألّانعبد إلّااللَّه ... ولايتّخذ بعضنا بعضا أربابا مّن دون اللّه ....
۲. اتّخذوا أحبارهم ورهبنهم أربابا مّن دون اللّه ....
اتّخاذ «ربّ»، كنايه از
تسلیم و اطاعت بى‌چون و چرا است. مؤيّد اين برداشت، روايتى از
امام باقر علیه‌السلام است كه فرمود: آنان
حلال خدا را
حرام و حرام خدا را حلال و پيروانشان از آن‌ها پيروى كردند.
حسادت و تجاوزگرى عالمان اهل‌كتاب، سبب پيدايش اختلاف ميان مردم:
۱. ... وما اختلف الّذين أوتوا الكتب إلّامن بعد ما جاءهم العلم بغيا بينهم ....
۲. شرع لكم مّن الدّين ما وصّى به نوحا والّذى أوحينا إليك وما وصّينا به إبرهيم وموسى وعيسى أن أقيموا الدّين ولاتتفرّقوا ...• وما تفرّقوا إلّامن بعد ما جاءهم العلم بغيا بينهم ....
مجادله عالمان اهل‌كتاب با
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله به رغم آگاهى آنان به حقيقت امر:
... وما اختلف الّذين أوتوا الكتب إلّامن بعد ما جاءهم العلم بغيا بينهم ...• فإن حاجّوك فقل أسلمت وجهى للّه ومن اتّبعن ....
تصرّف به ناحق بسيارى از علماى اهل‌كتاب در اموال مردم:
يأيّها الّذين ءامنوا إنّ كثيرا مّن الأحبار والرّهبان ليأكلون أمول النّاس بالبطل ويصدّون عن سبيل اللّه والّذين يكنزون الذّهب والفضّة ولاينفقونها فى سبيل اللّه فبشّرهم بعذاب أليم.
سفارش رهبران اهل‌كتاب به پيروان خود در
تظاهر به اسلام نزد
مسلمانان جهت اغواى آنان:
وقالت طّآئِفة مّن أهل الكتب ءامنوا بالّذى أنزل على الّذين ءامنوا وجه النّهار واكفروا ءاخره لعلّهم يرجعون.
طبق يك شأن نزول، آيه درباره ۱۲ نفر از احبار يهود
خیبر و قريه‌هاى عرينه است كه تبانى كرده بودند تا مسلمانان را از
دین اسلام به دين اهل‌كتاب (
یهود) باز گردانند.
تحریف کتاب‌های آسمانی از سوى عالمان اهل‌كتاب با ارائه دست‌نوشته‌هاى خود به صورت سخن خداوند:
۱. فويل لّلَّذين يكتبون الكتب بأيديهم ثمَّ يقولون هذا من عند اللَّه ليشتروا به ثمنا قليلا فويل لّهم مّمّا كتبت أيديهم وويل لّهم مّمّا يكسبون.
۲. وإنّ منهم لفريقا يلون ألسنتهم بالكتب لتحسبوه من الكتب وما هو من الكتب ويقولون هو من عند اللّه وما هو من عند اللّه ....
بى‌اعتنايى عالمان اهل‌كتاب به بشارت‌هاى كتاب‌هاى آسمانى درباره پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. ولمّا جاءهم رسول مّن عند اللّه مصدّق لّما معهم نبذ فريق مّن الّذين أوتوا الكتب كتب اللّه وراء ظهورهم كأنّهم لايعلمون.
«أوتوا الكتاب» مى‌تواند دانشمندان اهل‌كتاب و نيز مى‌تواند عموم اهل‌كتاب باشد.
۲. وإذ أخذ اللّه ميثق الّذين أوتوا الكتب لتبيّننّه للنّاس ولاتكتمونه فنبذوه وراء ظهورهم ....
آگاهى عالمان اهل‌كتاب به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله و ويژگى‌هاى وى:
الّذين ءاتينهم الكتب يعرفونه كما يعرفون أبناءهم ....
دین‌فروشی عالمان اهل‌كتاب:
۱. إنّ الّذين يكتمون ما أنزل اللّه من الكتب ويشترون به ثمنا قليلا أولئك ... لهم عذاب أليم• أولئك الَّذين اشتروا الضَّللة بالهدى ....
۲. وإذ أخذ اللّه ميثق الّذين أوتوا الكتب لتبيّننّه للنّاس ولاتكتمونه فنبذوه وراء ظهورهم واشتروا به ثمنا قليلا ....
•••
فروتنی برخى عالمان اهل‌كتاب در مقابل
آیات قرآن:
قل ءامنوا به أو لاتؤمنوا إنّ الّذين أوتوا العلم من قبله إذا يتلى عليهم يخرّون للأذقان سجّدا.
••• به
سجده افتادن جمعى از علماى اهل‌كتاب به هنگام آشنايى با قرآن:
... إنّ الّذين أوتوا العلم من قبله ... يخرّون للأذقان سجّدا.
سرزنش دانشمندان اهل‌كتاب از سوى خداوند به سبب سكوتشان در برابر
گناه و حرام‌خوارى مردم:
لولا ينهيهم الرّبنيّون والأحبار عن قولهم الإثم وأكلهم السّحت لبئس ما كانوا يصنعون.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۴۱۱، برگرفته از مقاله «علمای اهل‌کتاب».
