عطف خاص بر عام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عطف خاص بر عام به یکی از انوع
عطف اطلاق می‌شود و بیانگر فضل و برتری «خاص» می‌باشد.
یکی از انواع عطف که از گونه‌های اطناب نیز شمرده شده «عطف خاص بر عام» است. البته منظور از آن،
خاص و
عام به اصطلاح اصولی نیست؛ بلکه فراگیرتر بودن عام در مقایسه با خاص است. فایده این گونه عطف، اظهار فضل و برتری «خاص» است؛ گویا خاص از جنس عام نیست. برخی آن را «عطف تجرید» نامیده‌اند؛ یعنی گویا خاص از جمله جدا و به تنهایی ذکر شده است؛
مانند:
۱. (حافظوا علی الصلوات والصلاة الوسطی)؛ «توجه کامل داشته باشید نمازها را، به ویژه
نماز وسطی».
در این
آیه «الصلاة الوسطی» خاص و به «الصلوات» (عام)، عطف شده است.
۲. (من کان عدوا لله وملآئکته ورسله وجبریل ومیکال…)؛ «هر کس با
خدا و
فرشتگان و
رسولان و
جبرئیل و
میکائیل دشمن است…».
در این آیه با این که «جبرئیل» و «میکائیل» جزء فرشتگان هستند، جداگانه ذکر و به «ملائکته و رسله» عطف شده‌اند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «عطف خاص بر عام».
