عجلان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عجلان یکی از حکمرانان
بنیرمیثه بود. دوران حکمرانی آنها از متلاطمترین زمانها بود که با رقابت سه قدرت هم جوار
مصر،
یمن و ایلخانان مغول در
ایران برای نفوذ بیشتر در
مکه هم زمان گشت.
بنی رمیثه فرزندان و
نسل رمیثة بن ابی نمیمحمد بن حسن بن علی بن قتاده از اشراف حسنی بودند. رمیثه پسرانی به نام ثقبه، سند، مغامس، عجلان و مبارک داشت که اینان و نسلشان بدین نام و نیز ذوی رمیثه شناخته میشوند.
دوران حکمرانی آنها از متلاطمترین زمانها بود که با رقابت سه قدرت هم جوار
مصر،
یمن و ایلخانان مغول در
ایران برای نفوذ بیشتر در
مکه هم زمان گشت و پیامد آن ایجاد بحران سیاسی و دست به دست شدن حکمرانی میان اشراف و بنی رمیثه و ناخرسندی مردم و حاجیان بود.
عجلان پس از تایید امارتش از سوی ممالیک مصر، توانست همراه برادرش ثقبه در برابر پرداخت ۶۰ هزار درهم به پدرش رمیثه، او را برای واگذاری
حکومت به آنها قانع کند.
آغاز حکمرانی وی بر آن شهر، سال ۷۴۵ یا ۷۴۶ق. گزارش شده است. حکمرانی عجلان با پشتیبانی حاکمان یمن و ممالیک مصر
و نیز
تدبیر خود وی حدود ۳۰ سال تا ۷۷۷ق. به صورت مشترک و مستقل ادامه یافت.
وی که در آغاز امارتش از توقع مشارکت برادرانش سند و مغامس در حکمرانی مکه آگاه بود، آنها را برای دور کردن از تحولات مکه به
وادی نخله فرستاد و پس از مدتی کوتاه برادر سومش ثقبه را نیز روانه آن جا کرد.
اما آنها به مصر رفتند و به سال ۷۴۶ق. سلطان مصر زندانی شدنشان را طی نامهای که در تایید حکومت عجلان به مکه فرستاد، اعلام کرد.
آنها پس از آزادی (۷۴۷ق.) با بازگشت به مکه در حالی که نامهای از سلطان مصر در تایید مشارکت این سه برادر در نیمی از حکمرانی مکه داشتند، با مخالفت عجلان روبه رو شدند؛ اما توانستند او را به سال ۷۴۸ق. از مکه اخراج کنند. وی به مصر رفت و پس از مدتی در
شوال سال ۷۵۰ق. بر مکه تسلط یافت. برادرانش که از شهر رانده شده بودند، به یمن رفتند.
در همان سال، میان عجلان و برادرش ثقبه درباره حکمرانی مکه که به صورت مشترک در دستان آنها بود، اختلاف پدید آمد. سپس میان آنها
صلح برقرار شد و با رفتن عجلان به
قاهره (۷۵۰ق.) ثقبه به تنهایی به حکمرانی پرداخت.
البته حکمرانی عجلان بر مکه در پی بازگشتش از مصر دیگر بار تحقق یافت. وی را به دلیل عدالت ورزی و سیره پسندیده اش ستودهاند.
با
مرگ او در ۷۷۷ق. فرزندانش احمد، علی، محمد، کبیش و حسن که از آنها با عنوان آل عجلان
یاد میشود، مدعی حکومت بر مکه بودند و از میان آنها کسانی چون احمد
و حسن
به حکمرانی مکه دست یافتند.
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله «بنی رمیثه» تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۲۹.