عباس بن فرج ریاشی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوالفضل عباس بن فرج ریاشی بصری بغدادی (۱۷۷-۲۵۷ هـ)، از راویان، لغت‌شناسان و عالمان به تاریخ عرب جاهلیت، شعر و
نحو و ادب،
قرن سوم هجری قمری در
بغداد و
بصره بود.
ابوالفضل عباس بن فرج بن علی ریاشی بصری بغدادی، در سال ۱۷۷ هـ به دنیا آمد.
اهل بصره
و از موالی محمد بن سلیمان بن علی هاشمی بود.
پدر عباس، بنده ریاش از
قبیله جذام بود و بدین‌جهت به ریاشی منسوب شد.
وی را از راویان و عالم به تاریخ و حوادث عرب جاهلی و شعر
و لغت شمرده و در علم نحو و ادب مقام بالایی برای او قائل‌اند. از مازنی نقل است که ریاشی برای من کتاب می‌خواند و او در علم بالاتر از من بود.
ریاشی به بغداد سفر کرد و مدتی در آنجا به نقل حدیث پرداخت
متوکل او را
قاضی بصره کرد، ولی او نپذیرفت. در بصره با
ابوالعباس ثعلب ملاقات کرد و مورد احترام او قرار گرفت.
ریاشی از اساتیدی چون
اصمعی،
ابوعبید بن المثنی و
ابوداود طیالسی بهره برد.
از شاگردان وی می‌توان به
محمد بن یزید مبرّد،
ابن‌درید و
ابن‌ابی‌الدنیا اشاره کرد.
ریاشی، در سال ۲۵۷ هـ که
واقعه صاحب زنج در بصره رخ داد و سپاه صاحب زنج به قتل و غارت شهر پرداخته و آن‌را به آتش کشیدند، ریاشی در مسجد بصره در حال اقامه نماز ظهر بود که مهاجمان ریخته و با شمشیر او را به قتل رساندند.
او در هشتاد سالگی درگذشت.
آثار ریاشی عبارت‌اند از: الابل، الخیل، ما اختلف اسمائه من کلام العرب
و نیز اشعاری دارد.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۲۶، برگرفته از مقاله «عباس بن فرج ریاشی».
• عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۸۹.
