با توجه به این که عصر تدوین تفسیر را معمولا اواخر عهد بنی امیه و ابتدای عهد بنی عباس (۱۳۳ ق) دانستهاند، طبقه مفسران شیعه عصر تدوین بر طبقه سوم (از طبقات هفتگانه مفسران شیعه که در مستند طبقات مفسران شیعه آمده است) منطبق میشود. این طبقه شامل جمعی از اصحاب ائمه علیهمالسّلام است که به تفسیر یا تالیف درباره علم تفسیر شهرت یافتهاند.
معروفترین آنها عبارتند از: ۱. ابوحمزه ثمالی (م ۱۵۰ ق): وی از اصحاب امام سجاد علیهالسّلام است. ثعلبی در تفسیر خود از تفسیر ابوحمزه ثمالی نقل و به آن اعتماد کرده و نجاشی او را از جمله مولفان شیعه در تفسیر قرآن دانسته است. ۲. ابان بن تغلب (م ۱۴۱ ق): از اصحاب امام سجاد و امام باقر علیهالسّلام و صاحب کتابهای معانی القرآن و القراءات است. ۳. ابوبصیریحییبنقاسماسدی (م ۱۴۸ ق): وی از اصحاب امام باقر و امام صادق علیهما السلام و دارای کتابی درباره تفسیر قرآن است. ۴. حصین بن مخارق، معروف به ابوجناده سلولی: از اصحاب امام صادق علیهالسّلام و به نقل ابن ندیم از قدمای مولفان شیعه است. ۵. حسین بن سعید ، معروف به حسین اهوازی : وی از اصحاب امام رضا علیهالسّلام و به نقل ابن ندیم از مؤلفان شیعه است. ۶. علی بن اسباط : وی از اصحاب امام رضا علیهالسّلام و از بزرگان علما در تفسیر قرآن و حدیث است.
[۱]جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرین، ج۳، ص۴۸۱.
[۲]جلالیان، حبیب الله، تاریخ تفسیر قرآن کریم، ص۲۰۲-۲۰۴.
[۳]عمیدزنجانی، عباسعلی، مبانی و روشهای تفسیر قرآن، ص۸۰-۸۳.
[۴]عمیدزنجانی، عباسعلی، مبانی و روشهای تفسیر قرآن، ص۵۳.