• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صُوْر (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صُوْر (به ضم صاد و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای شیپور و صورت‌ها آمده است.
صُوْر قیامت فقط یک بار در «نهج البلاغه» آمده است؛ ولی این ماده در کل چهارده بار در «نهج البلاغه» تکرار شده است.



صُوْر (مثل نور) به دو معنى آمده: يكى به معنى شيپور كه در لغت‌گفته‌اند: «الصور: القرن ينفخ فيه.»
صُوْر در معنای ديگرى جمع صورت است.



برخی از مواردی که در «نهج البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - صورَةُ - خطبه ۸۶ (جاهل عالم نما)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جاهل عالم نما فرموده:
«فالصّورَةُ صورَةُ إِنْسان وَ الْقَلْبُ قَلْبُ حَيَوان لا يَعْرِفُ بابَ الْهُدَى فَيَتَّبِعَهُ وَ لا بابَ الْعَمَى فيَصُدَّ عَنْهُ.»
یعنی «شکل، شکل انسان و قلب، قلب حیوان است، باب هدایت را بلد نیست تا از آن پیروی کند و باب ضلالت را نمی‌شناسد تا از آن برگردد.»


۲.۲ - الصّورِ - خطبه ۱۹۵ (صور روز قیامت)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره صور روز قیامت فرموده:
«وَ يُنْفَخُ فی الصّورِ فَتَزْهَقُ كُلُّ مُهْجَة وَ تَبْكَمُ كُلُّ لَهْجَه.»
(در «صور» دميده مى‌شود، قلب‌ها از كار مى‌افتد، زبان‌ها بند مى‌آيد.)


۲.۳ - صُوَرِهِمْ - خطبه ۱۸۵ (مادّى‌ها)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در باره مادّى‌ها فرموده:
«زَعَموا أَنَّهُمْ كالنَّباتِ ما لَهُمْ زارعٌ وَ لا لاِخْتِلافِ صُوَرِهِمْ صانِعٌ.»
(گروهى مى‌پندارند كه آن‌ها همچون گياهند و زارعى ندارند و براى اشكال گوناگون آن‌ها آفريننده‌اى نيست.)



صُوْر قیامت فقط یک بار در «نهج البلاغه» آمده است؛ ولی این ماده در کل چهارده بار تکرار در «نهج البلاغه» شده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۶۸.    
۳. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۱۲، ص۳۶۲.    
۴. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۱۲، ص۳۶۲.    
۵. جوهری، ابونصر، الصحاح‌ تاج اللغه و صحاح العربیه، ج۲، ص۷۱۶.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۱، خطبه ۸۶.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۵۲، خطبه ۸۵.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۹، خطبه ۸۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۶۹، خطبه ۸۷.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۲۵.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۲۸-۶۲۹.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۵۶۶-۵۶۷.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۸۲.    
۱۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۷۲-۳۷۳.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۱، خطبه ۱۹۵.    
۱۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۵، خطبه ۱۹۱.    
۱۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۰، خطبه ۱۹۵.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۱، خطبه ۱۹۵.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۴.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۹-۷۹۱.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۶۴۱-۶۴۲.    
۲۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۹۸.    
۲۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۱.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲۱، خطبه ۱۸۵.    
۲۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۴۱، خطبه ۱۸۰.    
۲۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۱، خطبه ۱۸۵.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۲۱، خطبه ۱۸۵.    
۲۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۷.    
۲۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۵۲-۲۵۳.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۱۷۱.    
۳۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۵.    
۳۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵۶.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۱، خطبه ۸۶.    
۳۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۱، خطبه ۱۹۵.    
۳۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۲۱، خطبه ۱۸۵.    
۳۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۵۷، خطبه ۱۶۳.    
۳۷. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۳۸. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۳۹. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۰، خطبه ۹۰.    
۴۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۵۱، خطبه ۸۲.    
۴۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۱، خطبه ۱.    
۴۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۲، خطبه ۱.    
۴۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۰، خطبه ۲۲۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صور»، ج۲، ص۶۵۱-۶۵۲.    






جعبه ابزار