صَیْحَه (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَيْحَه (به فتح صاد و حاء و سکون یاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای فریاد شدید و یا فریاد بسیار شدید است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
دنیا و در جواب مردی از
بنی‌اسد از این واژه استفاده نموده است.
صَيْحَه به معنای فریاد شدید و یا به غایت شدید آمده است.
«
الصَیحَة: الصَّوْتُ بأقصى الطاقَةِ»
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره دنیا فرموده است:
«وَ إِنَّ أَهْلَ الدُّنْيا كَرَكْب بَيْنا هُمْ حَلّوا إِذْ صاحَ بِهِمْ سائِقُهُمْ فَارْتَحَلوا.» «اهل دنیا مانند کاروانی است می‌بینی که نشسته‌اند ناگهان کاروان سالارشان فریاد سر داد که کوچیدند.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) که به مردی از بنی‌اسد درباره
خلافت مغصوبه خود جواب می‌داد شعر
امرء القیس را شاهد آورد که گفته است:
«وَ دَعْ عَنْكَ نَهْباً صيحَ في حَجَراتِهِ وَ لكِنْ حَديثاً ما حَديثُ الرَّواحِلِ.» «
صرف نظر کن از اموال غارت شده‌ای‌که در اطراف آن‌ها فریاد برخاسته است و لیکن بیا به طرف حکایت شتران.»
شرح آن در
شرح نهج البلاغه عبده دیده شود.
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مقام
موعظه فرمودند:
«وَ كونوا قَوْماً صِيحَ بِهمْ فَانْتَبَهُوا، وَ عَلِموا أَنَّ الدُّنْيا لَيْسَتْ لَهُمْ بِدار.» «از كسانى باشيد كه آن‌ها را بانگ زدند و بيدار شدند و دانستند كه دنيا سراى جاويدان نيست.»
این ماده پنج بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله صیحه، ج۲، ص۶۵۴.
