صدق (دیدگاه امام خمینی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
امام خمینی (ره)
صدق را در اصطلاح اخلاقی راستی در گفتار و غیر گفتار مانند، نیت، اراده، اعمال و مقامات معنوی و در اصطلاح عرفانی موافقت ظاهر و لسان با
باطن و سرّ میداند.
امام خمینی صدق را در اصطلاح اخلاقی راستی در گفتار و غیر گفتار مانند، نیت، اراده، اعمال و مقامات معنوی
و در اصطلاح عرفانی موافقت ظاهر و لسان با
باطن و سرّ میداند.
ایشان در آثار خود به بحث صدق پرداخته و در شرح روایت جنود عقل و جهل، صدق را از لشکریان عقل میشمارد
و در دیگر آثار خود صدق را از صفات اخلاقی دانسته که در روایات به آن بسیار سفارش شده است. ایشان برای صدق اقسامی را برمیشمارد از جمله:
۱- صدق در عقیده و نیت
۲- صدق در گفتار
۳- صدق در کردار.
امام خمینی اگرچه صدق را مختص به قول و لفظ نمیداند و شامل اموری مانند اشاره و نوشتن نیز میشمارد و معتقد است گاهی شخص با عمل و رفتار خود ادعایی دارد که زبان
حال اوست، پس اگر این ظاهر
حال با
باطن موافق شد، در این ادعا صادق است و در غیر این صورت در زمره منافقان خواهد بود.
یکی از مهمترین مصادیق سه صدق در کردار، صدق در عبادت است، کسی که در ظاهر
خشوع و
خضوع دارد، اما در قلب از حقتعالی غافل است، کاذب محسوب میشود، همچنین کسی که در نماز ادعای
(اِیَّاکَ نَعْبُدُ) دارد؛ اما متصف به حقیقت
عبودیت نیست و از غیر حقتعالی حاجت میطلبد، صادق نیست. امام خمینی بر این باور است که باید، عبودیت در ظاهر، به عبودیت در
باطن و سرّ سرایت کند و عمل شخص، نقشه
باطن و سرّ او باشد و در عبودیت زبان و قلب همقدم باشند. به باور ایشان نمازی که برای رسیدن به نعمتهای دنیایی و آخرتی باشد، برای خداوند نبوده و عبادتی صادقانه نیست و نزد اهل معرفت از حسنات شمرده نمیشود، بلکه از
سیئات است، همچنین عبادتی که در آن رضای دیگران لحاظ شود، شرک و ریا و باطل است.
•
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.