صالِحاً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صالِحاً:(نَعْمَلْ صالِحاً) تعبير به
«صالِحاً» از مادّه
«صَلاح» در
سوره فاطر (به صورت نكره) اشاره به اين است كه ما كمترين عمل صالحى انجام نداديم، و لازمه‌اش اين است كه اين همه عذاب و رنج براى كسانى است كه هيچ راهى به سوى خدا در زندگى نداشته‌اند، و غرق در عصيان و گناه بودند؛ بنابراين، انجام پاره‌اى از اعمال صالح نيز ممكن است مايه نجات گردد.
(وَ هُمْ يَصْطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَا أَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ أَوَ لَمْ نُعَمِّرْكُم مَّا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَن تَذَكَّرَ وَ جَاءكُمُ النَّذِيرُ فَذُوقُوا فَمَا لِلظَّالِمِينَ مِن نَّصِيرٍ) (آن‌ها در دوزخ فرياد مى‌زنند: «
پروردگارا! ما را بيرون آور تا عمل صالحى انجام دهيم غير از آن‌چه انجام مى‌داديم.» به آنان گفته مى‌شود: آيا شما را به اندازه‌اى كه هركس اهل تذكّر است در آن متذكّر مى‌شود عمر نداديم، و انذاركننده الهى به سراغ شما نيامد؟! اكنون بچشيد كه براى ستمكاران هيچ ياورى نيست.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: آیه در بیان این است؛ اين كفار كه در آتشند، شيون و فرياد مى‌كنند، و استغاثه مى‌نمايند، در حالى كه فريادشان اين است كه: پروردگارا ما را از آتش بدر آور، تا عمل صالح كنيم غير از آن عمل زشت كه مى‌كرديم، در پاسخ به ايشان گفته مى‌شود: نه، هرگز، مگر ما آن قدر عمر به شما نداديم كه هر كس مى‌خواست متذكر شود مجال آن را داشته باشد؟ ما اين مقدار عمر را به شما داديم، پيامبران بيم‌رسان هم نزد شما آمدند، و از اين عذاب بيمتان دادند، ولى متذكر نشديد و ايمان نياورديد، حال عذاب را بچشيد كه ستمكاران را ياورى نباشد، تا به يارى آنان برخيزند و از عذاب خلاصشان كنند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «صالِحاً»، ص۳۲۹.
