• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شِهاب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شِهاب (به کسر شین) از واژگان نهج البلاغه به معنای تکّه یا شعله آتش است.
شعله‌های مخصوصی که از سوختن سنگ‌های آسمانی در فضا دیده می‌شوند که حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) از این واژه استفاده نموده است.
این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.




شِهاب به معنای تکّه یا شعله آتش آمده است. همچنین شهاب شعله‌های مخصوصی است که از سوختن سنگ‌های آسمانی در فضا دیده می‌شوند.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - شِهاب - خطبه ۹۴ (در وصف رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله))

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله) فرموده است: «فَهُوَ... و سِراجٌ لَمَعَ ضَوْؤُهُ، وَ شِهابٌ سَطَعَ نُورُهُ وَزَنْدٌ بَرَقَ لَمْعُهُ»
«او چراغی است که نورش تابش کرده و شهابی است که روشنائیش گسترده و چخماقی است که برقش جهیده است.»


۲.۲ - شِهاب - خطبه ۹۱ (درباره آسمان)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره آسمان فرموده است: «وَ أَقامَ رَصَداً مِنَ الشُّهُبِ الثَّواقِبِ عَلَى نِقابِها... وَرَمَى مُسْتَرِقي السَّمْعِ بِثَواقِبِ شُهُبِها»
«کمین قرار داد از شهاب‌های نافذ بر شکاف‌های آسمان... و تیر باران کرد شیاطین استراق سمع را با شهاب‌های نافذش.»



این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۲، ص ۶۱۷.    
۲. راغب اصفهانی، المفردات، ج۱، ص۴۶۵.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۱۴، خطبه ۹۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۱، ص ۱۸۶، خطبه ۹۲.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۱۳۹، خطبه ۹۴.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۲۰۱، خطبه ۹۴.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۸۲۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۸۳۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۴، ص ۲۶۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۱۱۰.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۶۲.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۱۸۸، خطبه ۹۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج ۱، ص ۱۶۶، خطبه ۸۹.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۱۲۸، خطبه ۹۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۱۸۵، خطبه ۹۱.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۳۰.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۳۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج ۴، ص ۹۳.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۶، ص ۳۶۱.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۶، ص ۴۲۱.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، خطبه ۹۴، ص ۲۱۴.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، خطبه ۹۱، ص ۱۸۸.    




قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شهب»، ج۲، ص۶۱۷.    






جعبه ابزار