• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شُعاع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: نور.


شُعاع (به ضمّ شین) به معنای نور آفتاب و مطلق نور و روشنی و شَعاع (به فتح شین) به معنای متفرق و پراکندن یکی از مفردات نهج البلاغه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف قرآن مجید و نامه به کمیل بن زیاد از این واژه استفاده نموده است.



شُعاع (به ضمّ شین) به معنای نور آفتاب و نیز مطلق نور و روشنی آمده است.
شَعاع (به فتح شین) به معنای متفرق و پراکنده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - شُعَاعاً - خطبه ۱۹۸ (در وصف قرآن)

• امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف قرآن مجید فرموده است:
«ثُمَّ اَنْزَلَ عَلَیْهِ الْکِتَابَ... شُعَاعاً لاَ یُظْلِمُ»؛
«خدا برای رسولش کتابی فرستاد نوری که روشاییش تاریک نمی‌شود».

۲.۲ - شَعَاعٌ - نامه ۶۱ (خطاب به کمیل)

امام (صلوات‌الله‌علیه) آنگاه که کمیل بن زیاد را درباره عدم جلوگیری از دشمن ملامت کرد چنین نوشت:
«تَعَاطِیَکَ الْغَارَةَ عَلَی اَهْلِ قِرْقِیسِیَا، وَتَعْطِیلَکَ مَسَالِحَکَ... وَ لاَ يَرُدُّ الْجَيْشَ عَنْهَا لَرَأْيٌ شَعَاعٌ. »؛

«امکان دادن شبیخون بر اهل قرقیسیا و این‌که سرحدات را تعطیل کرده‌ای رأی متفرق و به دور از صواب است، بر اهل شبیخون از دشمنان پل‌ شده‌ای».
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۰۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۵۳.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۰۱، خطبه ۱۹۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۰۲، خطبه ۱۹۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۵، خطبه ۱۹۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۱.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۰۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۳۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۷۰۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۳۰۵.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۹۴.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۳۹، نامه ۶۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۲۹، نامه ۶۱.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۰، نامه ۶۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۵.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۴.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۲۵.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۵۲.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۴۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شعاع»، ج۲، ص۶۰۲.    






جعبه ابزار