• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شُرْسُف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شُرْسُف یا شُرْسُوف (به ضم شین و سین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای غضروف دنده‌هاست و یا طرف داخل دنده مشرف به شکم است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف مورچه از این واژه استفاده نموده است.



شُرْسُف یا شُرْسُوف (به ضم شین و سین) (مثل عصفور) به معنای غضروف دنده‌ها و یا طرف داخل دنده مشرف به شکم آمده است.
در اقرب الموارد آمده «الشرسوف: غضروف معلّق بکلّ ضلع» و در صحاح اللغه: «الطرف المشرف علی البطن» جمع آن شراسیف است.


یک مورد که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - شَرَاسِیفِ - خطبه ۱۸۵ (در وصف مورچه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف مورچه فرموده:
«وَ لَوْ فَکَّرْتَ فِی مَجَارِی أَکْلِهَا، فِی عُلْوِهَا وَ سُفْلِهَا، وَ مَا فِی الْجَوْفِ مِنْ شَرَاسِیفِ بَطْنِهَا وَ مَا فِی الرَّأْسِ مِنْ عَیْنِهَا وَ أُذُنِهَا لَقَضَیْتَ مِنْ خَلْقِهَا عَجَباً»
«اگر فکر کنی در مجاری خوراک مورچه در بالا و پائین آن مجاری، و در آن‌چه در غضروف‌های شکم اوست و در چشم و گوشی که در سر دارد، از خلقت او در عجب خواهی بود».
این واژه فقط یکبار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۵۹۱.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۷۵.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد، ج۳، ص۴۵.    
۴. جوهری، ابونصر، صحاح‌ تاج اللغة، ج۴، ص۳۸۱.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۲۰، خطبه ۱۸۵.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۴۰، خطبه ۱۸۰.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۷۰، خطبه ۱۸۵.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۱۹.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۷.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۴۴.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۶۱.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۲.    
۱۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۶۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شرسف»، ج۲، ص۵۹۱.    






جعبه ابزار