• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَرْح (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَرْح (به فتح شین و سکون راء) از واژگان قرآن کریم به معنای بسط و وسعت دادن است.
شرح صدر از واژگانی است که در برخی از آیات قرآن به کار رفته است.



شَرْح به معنای بسط و وسعت دادن است.
در اقرب الموارد آمده است: «شرح الشی‌ء: وسعه.»


به مواردی از شَرْح که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - یَشْرَحْ (آیه ۱۲۵ سوره انعام)

(فَمَنْ یُرِدِ اللَّهُ اَنْ یَهْدِیَهُ‌ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْاِسْلامِ وَ مَنْ یُرِدْ اَنْ یُضِلَّهُ یَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَیِّقاً حَرَجاً)
«هر که را خدا خواهد هدایت کند سینه وی را به تسلیم شدن وسعت می‌دهد و آن‌که خواست گمراه نماید سینه‌اش را تنگ، بسیار تنگ می‌کند.»


۲.۲ - اشْرَحْ (آیه ۲۵ سوره طه)

(قالَ رَبِ‌ اشْرَحْ لِی صَدْرِی)
(موسی گفت: پروردگارا سينه‌ام را گشاده كن.)


۲.۳ - نَشْرَحْ (آیه ۱ سوره شرح)

(اَ لَمْ‌ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ)
(آيا ما سينه تو را گشاده نساختيم؟)
سعه صدر از جمله الطاف خداوند است که شخص را قوی، صبور و توانا می‌کند تا در خواسته‌های خود موفق شود،.
خداوند در مقام امتنان به حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: (اَ لَمْ‌ نَشْرَحْ‌ لَکَ صَدْرَکَ)


۲.۴ - شَرَحَ (آیه ۱۰۶ سوره نحل)

(وَ لکِنْ مَنْ‌ شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ)
(آن‌ها كه سينه خود را براى پذيرش كفر گشوده‌اند، غضب خدا بر آنهاست و عذاب عظيمى در انتظارشان.!)
شرح صدر با کفر آن است که سینه را وسعت داده و کفر را در آن جای بدهند.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۲و۱۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۴۴۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۳۸۰.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۴۱.    
۵. انعام/سوره۶، آیه۱۲۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۴۷۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۳۴۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۲۶۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۱۵۷.    
۱۰. طه/سوره۲۰، آیه۲۵.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص ۳۱۳.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۰۱.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۴۵.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۱.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷،ص۱۸.    
۱۶. شرح/سوره۹۴، آیه۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۶.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۳۰.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۱۴.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۵۳.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۸۸.    
۲۲. شرح/سوره۹۴، آیه۱.    
۲۳. نحل/سوره۱۶، آیه۱۰۶.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص ص۲۷۹.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۵۱۰.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۵۴.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۵۸.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۲۰۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «شرح»، ج۴، ص۱۲و۱۳.    






جعبه ابزار