شَحَذ (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شَحَذ (به فتح شین و حاء) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای تیز کردن است.
حضرت علی (علیهالسلام) درباره ملاحم و فتنههای آینده و در مذمت یارانش از این واژه استفاده نموده است.
شَحَذ (به فتح شین و حاء)
به معنای تیز کردن آمده است «
شحذ السکین: احدّه»
و به معنی طرد و راندن نیز میآید.
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) درباره ملاحم و فتنههای آینده فرموده:
«أَلاَ وَ إِنَّ مَنْ أَدْرَکَهَا مِنَّا یَسْرِی فِیهَا بِسِرَاجٍ مُنِیرٍ... ثُمَّ لَیُشْحَذَنَّ فِیهَا قَوْمٌ شَحْذَ الْقَیْنِ النَّصْلَ تُجْلَی بِالتَّنْزِیلِ أَبْصَارُهُمْ»؛
«هر کس از ما
اهل بیت آنرا دریابد با چراغ روشنی در آن راه میرود (منحرف نمیشود) بعد قومی در آن فتنهها ارادههای خود را تیز میکنند چنانکه آهنگر
شمشیر را تیز میکند، با
قرآن کریم بصیرت آنها روشن میشود (یعنی
اهل ضلال را از بین میبرند)».
همچنین امام (صلواتاللهعلیه) در مذمت یارانش فرموده: «
«لِلَّهِ أَنْتُمْ! أَ مَا دِینٌ یَجْمَعُکُمْ وَ لاَ حَمِیَّهٌ تَشْحَذُکُمْ أَ وَ لَیْسَ عَجَباً أَنَّ مُعَاوِیَهَ یَدْعُو الْجُفَاهَ الطَّغَامَ فَیَتَّبِعُونَهُ...طَائِفَهٍ مِنَ الْعَطَاءِ فَتَفَرَّقُونَ عَنِّی»؛
به
خدا قسم میدهم شما را آیا دینی ندارید که شما را جمع کند، آیا تعصّبی ندارید که شما را تیز و حادّ نماید، آیا عجیب نیست که
معاویه سنگدلان و اراذل را میخواند و از او
اطاعت میکنند، امّا شما از من پراکنده میشوید».
این واژه سه مورد از آن در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شحذ»، ج۲، ص۵۸۳.