• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَتْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: دشنام.


شَتم (به فتح شین) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای فحش دادن و ناسزا گفتن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره‌ آداب جنگ از این واژه استفاده نموده است.



شَتْم (به فتح حاء) به معنای فحش دادن و ناسزا گفتن است.


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - شَتَمْنَ - نامه ۱۴ (آداب جنگ)

این کلمه که در قرآن مجید به‌کار نرفته به معنای فحش دادن و ناسزا گفتن است، در صفین قبل از شروع جنگ در ضمن آداب و سفارش آن فرمود:
«فَاِذَا کَانَتِ الْهَزِیمَهُ بِاِذْنِ اللَّهِ فَلاَ تَقْتُلُوا مُدْبِراً وَ لاَ تُصِیبُوا مُعْوِراً وَ لاَ تُجْهِزُوا عَلَی جَرِیحٍ وَ لاَ تَهِیجُوا النِّسَاءَ بِاَذًی وَ اِنْ شَتَمْنَ اَعْرَاضَکُمْ وَ سَبَبْنَ اُمَرَاءَکُمْ»؛
«هنگامى كه به اذن خدا دشمن شكست خورد فراريان را نكشيد و بر ناتوان‌ها ضربه‌اى وارد نكنيد، و مجروحان را به قتل نرسانيد، زنان را با اذیت و آزار به هيجان نياوريد، هر چند آنها به شما دشنام دهند و به سرانتان بدگویی كنند».
این واژه فقط یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۵۷۸.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۹۸.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۹۸، نامه ۱۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۶، نامه ۱۴.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۳، نامه ۱۴.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۳.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۶.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۱۸۴.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۲۴.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۰۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شتم»، ج۲، ص۵۷۸.    






جعبه ابزار