شرح فروع الکافی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شرح فروع الکافی تالیف
محمد هادی بن محمد صالح مازندرانی (م ۱۱۲۰ ق) تنها شرحی است که بر کتاب فروع کافی و به
زبان عربی و در ۵ جلد نوشته شده است.
این کتاب، شرحی بر
کافی است که ملا هادی در تکمیل شرح پدرش بر کافی نگاشته و ظاهرا در بین سال ۱۰۹۰ تا ۱۱۰۶ ق، تالیف شده و به گفته
علامه تهرانی تنها شرح بر
فروع کافی است و شامل شرح کتاب
الصوم ،
حیض ،
جنائز ،
صلاه ،
الزکاة،
الحج میباشد. محققین این کتاب آقایان
محمد جواد
محمودی و
محمد حسین درایتی می‌باشند.
اسلوب این کتاب قبل از این که اسلوب حدیثی باشد، فقهی است. مولف در این کتاب مسلک علمائی چون محقق و علامه و شهیدین را در این کتاب پیموده و بعد از کتابت عنوان باب، اقوال مختلف در آن باب را ذکر می‌کند سپس ادله و بعد بحث تامی از آن مبحث ارائه می‌نماید و با استناد به کتب لغت مانند
صحاح و
نهایه و
قاموس و مغرب، به شرح احادیث باب می‌پردازد و در مواضعی مباحث رجالی مرتبط با احادیث را ذکر می‌کند.
شارح از
مجلسی اول به محقق تعبیر می‌نماید و مطالبی نقل می‌کند و همچنین از
علامه مجلسی مطالبی را نقل نموده و از ایشان به عنوان دائی خود تعبیر می‌کند، وی از والد خود نیز در کتابش نقل کرده است.
از فهوای کلام ایشان استفاده می‌شود که از کتاب
مشرق الشمسین شیخ بهائی و کتب
علامه حلی و کتب شهید مخصوصا
ذکری نقل نموده است.
محقق کتاب، نص احادیث و کلمات علماء را با مصادر اصلیش تطبیق داده و در حاشیه از اعلام و اسماء وارده در کتاب با ذکر ترجمه مختصری برای آنان، اشاره‌هایی کرده است وی همچنین کلمات و لغات نادری را که مولف شرح ننموده، شرح کرده و فهارس متنوعی را برای آسانی مراجعه طالبین، مهیا کرده است.
کتاب با مقدمه‌ای از دبیر کنگره بین المللی شیخ کلینی و مقدمه‌ای از محقق در سه فصل شامل مطالبی در باره مولف و کتاب و روش تحقیق وی در کتاب، شروع می‌گردد. جلد اول شامل شرح کتاب الطهاره است، جلد دوم شرح کتاب
الحیض و
الجنائز و
الصلاه میباشد در جلد سوم شرح کتاب الصلاه و الزکاه را مشاهده می‌کنیم و در جلد چهارم شرح کتاب الصیام و الحج عنوان شده است و در پایان که جلد پنجم میباشد شرح کتاب الحج به معرض گذاشته شده است.
نسخه خطی: هفت نسخه خطی از این شرح شناخته شده است.
کتاب دارای ۱۱ فهرست میباشد که شامل: فهرست آیات، احادیث، اعلام، ادیان و فرق و مذاهب، جماعات و قبائل، اماکن، حوادث و غزوات و وقائع و ایام، کتب وارده در متن، اشعار، مصادر و مراجع تحقیق و فهرست محتویات و موضوعات کتاب میباشد.
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
