سپیده امید کاوشی در مهدویت (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«سپیده امید (کاوشی در مهدویت)»، اثر سید حسن اسحاقی، تحقیقی است در زندگی، غیبت، و
انتظار امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف که با بهره گیری از
آیات،
روایات و منابع تاریخی، انجام گرفته و به
زبان فارسی نوشته شده است.
کتاب با مقدمه مؤلف که اثری ادبی در عرض ارادت به
حضرت مهدی عجّل
الله
فرجه
الشریف است، آغاز شده و مطالب در نه بخش، ابتدا به تولد آن حضرت و شرح زندگی ایشان تا دوران غیبت اشاره کرده و سپس، پیشینه اعتقاد به
مهدویت در سایر ادیان و ملل؛ از جمله هندوها،
مسیحیت،
زرتشت،
یهود،
اهل سنت و متفکران عرب، بررسی و ارزیابی می‌گردد.
در پی آن، جایگاه
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف در
قرآن و
حکومت ایشان، سیره
امام، خصوصیات یاران او، جامعه موعود، انتطار و دیدگاه‌های درباره آن، تبیین شده و در پایان، پرسشهایی در خصوص شخصیت
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف ، غیبت و ظهور وی همراه با پاسخ آن‌ها ارائه شده و متونی از شخصیت‌های بزرگ
مسلمان درباره
امام و حکایاتی از
تشرف یافتگان به محضر ایشان نقل می‌شود.
بخش اول، نگاهی گذراست به زندگانی حضرت مهدی
عجّل
الله
فرجه
الشریف ، از تولد تا آغاز غیبت.
اسامی و القاب
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف ، سفیران
امام علیه‌السّلام در دوران
غیبت صغری، نیابت عامه، غیبت از نگاه
معصومان علیه‌السّلام ، دیدار در
زمان غیبت و وظایف
شیعیان در این دوران، از مباحث این بخش است.
مؤلف، با اشاره به این که اعتقاد به
امام مهدی عجّل
الله
فرجه
الشریف به عنوان مصلح
الهی و جهانی در بسیاری از مذاهب و ادیان وجود دارد و نه تنها
شیعه که
اهل تسنن و حتی پیروان ادیان دیگر؛ مانند یهود،
نصارا، زرتشتیان و
هندویان نیز به ظهور مصلحی بزرگ و الهی اذعان دارند، در دوم، اعتقاد به مهدویت در این ادیان و مذاهب را بررسی کرده است.
سوم، به بیان و بررسی آیاتی از قرآن که به گونه‌ای به حضرت مهدی علیه‌السّلام اشاره داشته و در مورد ایشان
تفسیر شده است، اختصاص دارد.
مؤلف در این
آیه از
قرآن که می‌فرماید: «یاران
خدا کسانی هستند که هر گاه در
زمین به آن‌ها قدرت بخشیدیم،
نماز برپا می‌دارند و
زکات می‌پردازند و
امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند»، توجه به چند نکته را حائز اهمیت می‌داند:
۱- موقعیت آیه
۲- برنامه عملی یاران خدا که عبارت است از برپاداشتن نماز، پرداخت زکات و امر به معروف و نهی از منکر
۳- مصداق آیه.
چهارم، در چهار بخش، جامعه مطلوب مهدوی را به تصویر کشیده است:
۱- بیان فواید وجودی
امام عجّل
الله
فرجه
الشریف ؛ از جمله: واسطه فیض بودن، امیدبخشی، پاسداری از آیین خدا و...
۲- توضیح مختصر درباره رفتار و سیره حضرت مهدی
عجّل
الله
فرجه
الشریف ؛ از جمله: سیره دینی، خلقی، عملی، انقلابی، سیاسی، قضایی و...
۳- پرداختن به خصوصیات یاران قائم
عجّل
الله
فرجه
الشریف که برخی مربوط به ویژگی‌ها و صفات ظاهری و جسمانی است و برخی دیگر مربوط به خصایل اخلاقی و روحی.
۴- تشریح خصوصیت جامعه موعود که عبارتند از: ساده زیستی کارگزاران
حکومت، قاطعیت با کارگزاران و ملاطفت با زیردستان، تامین رفاه اقتصادی مردم و گسترش
عدالت و
مساوات.
به عقیده مؤلف، انتظار
فرج به دو گونه است:
۱- انتظاری که سازنده، نگهدارنده، تعهدآور و تحرک بخش است؛ به گونه‌ای که می‌تواند نوعی عبادت شمرده شود.
۲- انتظاری که گناه، ویرانگر و اسارت بخش است.
وی این دو انتظار را معلول دو نوع برداشت از ظهور عظیم مهدی موعود
عجّل
الله
فرجه
الشریف دانسته که به نوبه خود از دو نوع بینش درباره تحولات و انقلاب‌های تاریخی ناشی می‌شود، لذا در پنجم، به بررسی و بحث پیرامون این دگرگونی‌ها و تحولات تاریخی پرداخته است.
ششم، به مطرح کردن پرسشهایی درباره
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف و پاسخ به آن‌ها اختصاص دارد، از جمله این که:
۱- چرا باید به هنگام شنیدن نام قائم
عجّل
الله
فرجه
الشریف لازم است از جا برخیزیم؟
۲- آیا در
زمان غیبت ذکر نام
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف به طور صریح جایز است؟
۳- نشانه‌های ظهور
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف کدامند و چگونه باید آن‌ها را شناخت؟ و...
هفتم، به ارائه متون و اشعار برگیزیده‌ای که در وصف حضرت مهدی
عجّل
الله
فرجه
الشریف سروده شده پرداخته است.
در هشتم، توصیه‌هایی به ترویج کنندگان فرهنگ
مهدویت شده است؛ از جمله: ساماندهی و رژه سربازان در روز میلاد
امام زمان عجّل
الله
فرجه
الشریف ، طرح سؤالات و مصاحبه‌هایی در مورد آن حضرت و...
آخرین بخش، به معرفی فهرست گونه بعضی از کتاب‌هایی که بزرگان و عالمان
شیعه و اهل تسنن درباره حضرت مهدی
عجّل
الله
فرجه
الشریف نوشته‌اند، اختصاص دارد.
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مآخذ در انتهای کتاب آمده است. پاورقی‌ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص دارد.
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
