• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَبّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَبّ (به فتح سین و تشدید باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای دشنام است. این کلمه هفت بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



سَبّ به معنای دشنام است. «السبّ الشتم» بعضى دشنام شديد و دردناک گفته‌اند.


حضرت علی (علیه‌السلام) در سفارشات جنگى فرموده: «وَلاَ تُجْهِزُوا عَلَى جَرِيح لاَ تَهِيجُوا النِّسَاءَ بِأَذىً وَإِنْ شَتَمْنَ أَعْرَاضَكُمْ وَسَبَبْنَ أُمَرَاءَكُمْ» «آدم زخمى را نكشيد، زنان را ناآرام نمایيد هر چند كه عرض شما را فحش دهند و اميرانتان را ناسزا گويند.» (شرح‌های نامه: )
در جای دیگر فرموده‌اند: «إِنَّمَا هُوَ سَبٌّ بِسَبٍّ» (جواب دشنام دشنام است.) (شرح‌های حکمت: ) كه در «رويد» گذشت.
حضرت می‌فرماید: «أَمَّا السَّبُّ فَسُبُّونِي» (بدگويى را در هنگام اجبار دشمن، به شما اجازه مى‌دهم.) (شرح‌های خطبه: ) در «برء» تشريح شد.
«لِمَسَبَّة» (دشنام دادن.) (شرح‌های نامه: )


این کلمه هفت بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۰.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۸۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۶۰۹.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۹۹، نامه ۱۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۶، نامه ۱۴.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۳، نامه ۱۴.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۳، نامه ۱۴.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۶.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۵۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۱۸۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۶۵.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۲۸.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۸۲، حکمت ۴۱۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۵۴، حکمت ۴۲۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۰، حکمت ۴۲۰.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۳، حکمت ۴۲۰.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۴.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۴.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۳۹۰.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۰۰.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۶۳.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۱۷، خطبه ۵۶.    
۲۳. عبده، محمد،نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۰۱، خطبه ۵۷.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۲، خطبه ۵۷.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه ۵۷.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۱۹.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۳.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۶۴۴.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۴۰.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۴.    
۳۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۶۳، نامه ۷۴.    
۳۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۴۸، نامه ۷۴.    
۳۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۶۴، نامه ۷۴.    
۳۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۲۵، نامه ۷۴.    
۳۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۹.    
۳۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۹.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۴۱۲.    
۳۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۴۰۴.    
۳۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۶۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سبّ»، ج۱، ص۵۱۰.    






جعبه ابزار