• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَبَقِة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: مسابقه (مقالات مرتبط).


سَبَقِة (به فتح سین و باء) از واژگان نهج البلاغه به معناى انتهاء و غايتى كه مسابقه دهنده بايد به آن برسد است. از مشتقات این کلمه در نهج البلاغه، سَبْقَة (به فتح سین و سکون باء) به معناى براى يک بار مسابقه است. سِبَاق (به کسر سین) به معناى مسابقه است.



سَبَقِة (بر وزن عقبه) به معناى انتهاء و غايتى كه مسابقه دهنده بايد به آن برسد است. سَبْقَة (بر وزن عقل) به معناى براى يک بار مسابقه است. سِباق مصدر است به معناى مسابقه است. «مسابقه» به معناى بين الاثنين است.


حضرت علی (علیه‌السلام) در مقام موعطه فرموده: «أَلاَ وَإِنَّ اليَوْمَ المِضْمارَ وَغَداً السِّبَاقَ وَالسَّبَقَةُ الجَنَّةُ وَالغَايَةُ النَّارُ» «بدانيد امروز ميدان است، فرداى قیامت مسابقه و غايت و هدف بهشت يا آتش است.» (شرح‌های خطبه: )
مرحوم رضی فرموده: چون سبقه در چيز محبوب گفته مى‌شود، لذا فرموده: «وَالْجَنَّةُ سُبْقَتُهُ» بر خلاف آتش كه در آن غايه آمده است. (و جايزه بزرگش بهشت است.) (شرح‌های خطبه: )


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۴.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۱۸۳.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۲، خطبه ۲۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۶۷، خطبه ۲۸.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۱، خطبه ۲۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹، خطبه ۲۸.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۴۷۶.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۹۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۳۶، خطبه ۱۰۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۰۳، خطبه ۱۰۴.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۳، خطبه ۱۰۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۲۵، خطبه ۱۰۶.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۴۷۶.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۶۰.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۷۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سبق»، ج۱، ص۵۱۴.    






جعبه ابزار