• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَبَغ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَبَغ (به فتح سین و باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای وسعت و تمام است. إِسْبَاغ (به کسر همزه و سکون سین) به معنای وسعت دادن است. این کلمه شش بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



سَبَغ به معنای وسعت و تمام است. «سَبَغَ‌ النعمةُ‌ و المعاشُ‌ سُبُوغاً: اتَّسعا الشيءُ سَابِغ». إِسْبَاغ به معنای وسعت دادن است.


چنان كه حضرت علی (علیه‌السلام) فرموده: «أُوصِيكُمْ... بِتَقْوَى اللهِ الَّذِي أَلْبَسَكُمُ الرِّيَاشَ وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمُ الْمَعَاشَ» «شما را وصيت مى‌كنم به تقواى خدایی كه بر شما لباس مزّين پوشانيده و وسایل زندگى را بر شما فراوان كرده است.» (شرح‌های خطبه: )
در رابطه با دنيا فرموده: «فَإِنَّهَا عِنْدَ ذَوِي الْعُقُولِ كَفَيْءِ الظِّلِّ بِيْنَا تَرَاهُ سَابِغاً حَتَّى قَلَصَ وَزَائِداً حَتَّى نَقَصَ» «دنيا در نزد عاقلان مانند برگشتن سايه است مى‌بينى كه ممتدّ و وسيع است تا منقبض شد و زياد بود ناقص گرديد.» (شرح‌های خطبه: )
«بِالنِّعَمِ السَّوَابغِ» «نعمت‌هاى پر وسعت و گسترده.» (شرح‌های خطبه: )


این کلمه شش بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۴.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۱۱.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۶۱۷.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۸، خطبه ۱۸۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۲۸، خطبه ۱۷۰.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۲، خطبه ۱۸۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۷، خطبه ۱۸۲.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۰.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۵۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۲۸.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۹۲.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۰، خطبه ۶۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۰۵، خطبه ۶۱.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۴، خطبه ۶۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۲۳، خطبه ۶۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۴۰.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۴۷.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۳۴.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۹۳.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۰.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۴۳، خطبه ۸۲.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۲۹، خطبه ۸۱.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۷، خطبه ۸۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۹، خطبه ۸۳.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۰۲.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۰۵.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۳۴۳.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۵۵.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۴۴.    
۳۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۸، خطبه ۱۸۲.    
۳۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۰، خطبه ۶۲.    
۳۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۴۳، خطبه ۸۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سبغ»، ص۵۱۴.    






جعبه ابزار