• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَوغ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَوغ (به فتح سین) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای فرو رفتن از حلق به آسانی است. پنج مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.
إساغة به معنای فرو بردن از حلق‌ است.
مَساغ (به فتح سین) به معنای محل فرو رفتن است.


سَوغ به معنای فرو رفتن از حلق به آسانى است. راغب گويد: «سَاغَ‌ الشَّرَابُ فِي الْحَلْقِ: سَهُلَ انْحِدَارُهُ».


یکی از مورد که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - تُسِيغُ (نامه ۴۱)

به آن‌كس كه بیت‌المال را دزديد به مکّه فرار كرد و مشغول خوش‌گذرانى شد مى‌نويسد: «أَوَ مَا تَخَافُ نِقَاشَ الْحِسَابِ! ... كَيْفَ تُسِيغُ شَرَاباً وَ طَعَاماً، وَ أَنْتَ تَعْلَمُ أَنَّكَ تَأْكُلُ حَرَاماً، وَ تَشْرَبُ حَرَاماً.»«آيا از مداقّه حساب نمى‌ترسى چطور شراب و طعامى را به آسانى از حلق فرو مى‌برى با آنكه مى‌دانى حرام مى‌خورى و حرام مى‌نوشى. » (شرح های نامه:)

۲.۲ - مَساغِ (خطبه۹۶)

مَساغبه معنای فرو رفتن.
درباره مهلت دادن به ظالم فرمود: «وَلَئِنْ أَمْهَلَ اللهُ الظَّالِمَ فَلَنْ يَفُوتَ أَخْذُهُ، وَهُوَ لَهُ بَالمِرْصَادِ عَلَى مَجَازِ طَرِيقِهِ، وَبِمَوْضعِ الشَّجَا مِنْ مَسَاغِ رِيقِهِ.»«اگر چه خداوند به ظالم مهلت مى‌دهد، ولى هرگز انتقام او از خدا فوت نمى‌شود، خدا در كمين اوست بر محل عبورش و در محلّ گلوگير شدن استخوان از مجراى آب دهانش (از حلقش) » (شرح های خطبه:)


پنج مورد از این ماده در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۲.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۶۷۰، نامه ۴۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۷۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱۳، نامه ۵۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۴۵.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۴۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۵۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۱۲۷.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۷۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۶۷.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۱۷، خطبه ۹۶.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۸۸.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۱، خطبه ۹۷.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۰۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۴۵.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۴۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۲۹۴.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۲۵.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۷۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سوغ»، ج۱، ص۵۶۴.    






جعبه ابزار