سهو نساخ در قرائات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سهو
نساخ در قرائات یکی از عوامل ادعایی اختلاف قرائتها میباشد.
سهو
نساخ و کاتبان را یکی از علتهای اختلاف قرائتها دانستهاند؛ مانند: اختلاف در
آیه (لکن الراسخون فی العلم منهم والمؤمنون یؤمنون بما انزل الیک وما انزل من قبلک والمقیمین الصلاة).
در این آیه «مقیمین» به صورت منصوب ضبط شده است؛ در صورتی که ظاهرا به «الراسخون» عطف است و باید مرفوع باشد. میگویند زبیر علت نصب «المقیمین» را از
ابان بن عثمان پرسید؛ وی جواب داد: «از خطای کاتب است». همچنین عروة بن زبیر از
عایشه پرسید و او نیز چنین گفت. اما چون این گونه
روایات با
قرائت ثابت و مرفوع به
پیغمبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم معارضند، مقبول نیستند و قرائت ثابت و متواتر
قرآن را با قاعده نحوی نمیتوان تغییر داد، و در قرائت جای
استنباط نیست.
مفسر بزرگ جهان اسلام،
علامه طبرسی رحمةاللهعلیه در این باره چنین مینویسد:
«درباره نصب «المقیمین» در آیه شریفه اختلاف شده است؛ سیبویه و بصریها آن را منصوب میدانند؛ بنابر این که در مقام
مدح و کلمه «اعنی» در تقدیر باشد. و برخی «المقیمین» را مجرور میدانند و معطوف بر «ما» در (بما انزل الیک)، و برخی معطوف بر «کاف» در «الیک» دانستهاند و…».
فرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«سهو نساخ در قرائات».