سبب کلامی اختلاف قرائات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این مقاله به بررسی
عامل سیاسی تغییر در
الفاظ یا
اعراب قرآن می پردازیم.
یکی از عوامل
اختلاف قرائت‌ها، آرای عقیدتی و کلامی است که گاهی صاحبان آرای کلامی،
قرائت متداول را با
عقیده و اعتقاد خود منطبق ندیده و آیات را به وجهی خوانده‌اند که با نظر و عقیده آنان مطابق باشد؛ چنان که برخی از
معتزله (و کلم الله موسی تکلیما) (را به نصب) «الله» خوانده‌اند؛ زیرا در صورت رفع آن،
آیه به این معنا خواهد بود که «
خدا با
موسی سخن گفت».
معتزله معتقدند خدای متعالی با
کلام معمول سخن نمی‌گوید؛ در حالی که
اجماع علمای نحو بر این است که وقتی فعلی با مصدر، تاکید شد، دیگر مجازی نیست و حقیقی خواهد بود. در این جا نیز که فعل «کلم» با مصدر «تکلیما» تاکید شده،
کلام حقیقی است.
همچنین برخی کلمه «فاقتلوا» در (
فتوبوا الی بارئکم فاقتلوا انفسکم)
را به صورت «و اقیلوا» خوانده‌اند؛ زیرا معتقدند
امر به
قتل نفس از جانب خداوند، صحیح نیست. این گونه قرائت‌ها از طرف
ارباب مذاهب خاص که با قرائت معروف و متداول مخالفت دارد بسیار است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«سبب کلامی اختلاف قرائات».
