زِمام (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زِمام (به کسر زاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای چيزی است كه با آن مى‌بندند، مثل
ریسمان و غيره.
این واژه شانزده بار در
نهج البلاغه آمده است.
زِمام به معنای چيزی است كه با آن مى‌بندند مثل ريسمان و غيره.
الزِمَام: ما يُشَدُّ بهِ (بند)
بعضی از مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:
امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند:
«الْبُخْلُ جامعٌ لِمَساوِىءِ الْعُيوبِ، وَ هوَ زِمامٌ يُقادُ بهِ إِلى كُلِّ سُوء» «
بخل جمع كننده همه عيب‌ها است و ان افسار و بندى است كه
انسان با آن به هر بدى كشيده مى‌شود.»
درباره
فتنه‌ها فرموده:
«فِتَنٌ كَقِطَعِ الْلَّيْلِ الْمُظْلِمِ ... تأْتِيكُمْ مَزْمومَةً مَرْحولَةً» «فتنه‌هایى است مانند تكه‌هاى شب تاريک مى‌آيد به سوى شما زمام شده و رحل گذاشته شده.»
فتنه‌ها را به
شتران با افسار و جهاز دار تشبيه كرده است.
همچنین فرموده:
«اللَّهُمَّ ... أَزِمَّةَ الاُْمورِ بيدِكَ، وَ مَصادِرَها عَنْ قَضائِكَ» «خدايا زمام كارها در دست تو است و صدور آن‌ها طبق قضاى تو مى‌باشد.»
درباره
اهل بیت (علیهم‌السلام) فرموده:
«فأَيْنَ تَذْهَبونَ؟ ... وَ بَيْنَكُمْ عِتْرَةُ نَبيِّكُمْ؟ وَ هُمْ أَزِمَّةُ الْحَقِّ، وَ أَلْسِنَةُ الصِّدْقِ!» (كجا مى‌رويد؟ ... در حالى‌كه عترت پيامبرتان در ميان شما است، آن‌ها زمام‌هاى حق هستند و پرچم‌هاى دين و زبان‌هاى صدق.)
این واژه شانزده بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زمام»، ج۱، ص۵۰۱.
