زمینه اسراف (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند در
قرآن رفاه و آسایش را زمینه پیدایش
اسراف و تجاوز دانسته است.
واذا مس الانسـن الضر دعانا لجنبه او قاعدا او قآئما فلما کشفنا عنه ضره مر کان لم یدعنآ الی ضر مسه کذلک زین للمسرفین ما کانوا یعملون.
هنگامی که به انسان زیان (
و ناراحتی) رسد، ما را (در هر حال: ) در حالی که به پهلو خوابیده، یا نشسته، یا ایستاده است، می‌خواند اما هنگامی که
ناراحتی را از او برطرف ساختیم، چنان می‌رود که گویی هرگز ما را برای حل مشکلی که به او رسیده بود، نخوانده است! این گونه برای اسرافکاران، اعمالشان
زینت داده شده است (که زشتی این عمل را درک نمی‌کنند)!
و در این آیه علت اینکه منکرین معاد به ضلالت
و غی خود ادامه می‌دهند بیان شده،
و خصوصیات آن سبب ذکر شده،
و آن این است که اینگونه افراد مثلشان مثل انسانی است که گرفتار
بلاء و ضری جانکاه شده،
و به خاطر این گرفتاری خدای تعالی را می‌خواند،
و یکسره، ای خدا‌ای خدا می‌کند،
و اصرار می‌ورزد تا آنکه خدا گرفتاریش را- که به خاطر رفع آن خدا خدا می‌کرد- برطرف سازد،
و ناگهان دنبال همان
نافرمانی‌ها که قبلا داشت بگیرد،
و فراموش کند که همو بود که آن همه خدا خدا می‌کرد، هم چنان که
علت این فراموشی این است که بعد از نجات از گرفتاری
شیطان گناهان و شهوات را در نظر او
جلوه می‌دهد آن چنان که یاد آن شهوات جای خالی در دل او برای یاد خدا باقی نمی‌گذارد،
و خدا را بعد از مدتها خدا خدا کردن از یادش می‌برد.
همچنین این اسرافگران
و منکرین معاد علت انکارشان این است که شیطان اعمال زشت آنان را در نظر آنان
زینت داده، در نتیجه دلهایشان به سوی آن اعمال کشیده شد، بطوری که جایی برای یاد خدا در آن نماند،
و قهرا خدا از یادشان رفت،
و با اینکه خدای تعالی با فرستادن
رسولان پیشین
و با
معجزاتی روشن مقام خود را به آنان یادآوری کرد
و توجهشان داد به اینکه اقوام پیشین را به جرم اینکه
ایمان نیاوردند
و به جرم اینکه ظلم کردند هلاکشان ساخت مع ذلک ایمان نیاوردند،
و این سنتی است از خدای تعالی که مردم مجرم را اینطور
جزاء می‌دهد.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۲۷۷، برگرفته از مقاله «اسراف گران (قرآن)».
