زاغَت (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زاغَت:(وَاِذْ زاغَتِ الاَبْصارُ)«زاغَت» از مادّه «
زیغ»، به معنای انحراف از
حق و درستی
است و در
سوره «ص» به چشم نسبت داده شده، نه به صاحبان چشم، و این برای بیان
مبالغه در مطلب است.
ترجمه و تفسیر آیات مربوط به زاغت:
(إِذْ جَاؤُوكُم مِّن فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنكُمْ وَإِذْ زَاغَتْ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا ) (به خاطر بياوريد زمانى را كه آنها از طرف بالا و پايين شهر بر شما هجوم آوردند و
مدینه را محاصره كردند و زمانى را كه چشم‌ها از شدت وحشت خيره شده و دل‌ها به گلوگاه رسيده بود، و گمان‌هاى گوناگون بدى به
خدا مى‌برديد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: این
آیه، عطف بيان ديگرى است براى جمله
(إِذْ جاءَتْكُمْ ...)، و كلمه زاغت از زيغ بصر است، كه به معناى كجى ديد چشم است، و مراد از قلوب جان‌ها و مراد از حناجر، حنجره‌ها است، كه به معناى
جوف حلقوم است. و اين دو وصف يعنى كجى چشم، و رسيدن جان‌ها به گلو، كنايه است از كمال چيرگى ترس بر آدمى، و
مسلمانان در آن روز آن قدر ترسيدند كه به حال جان دادن افتادند، كه در آن حال چشم تعادل خود را از دست مى‌دهد، و جان به گلوگاه مى‌رسد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(أَتَّخَذْنَاهُمْ سِخْرِيًّا أَمْ زَاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصَارُ) (آيا ما آنان را بى جهت به
مسخره گرفتيم يا چشم‌ها آنهارا نمى‌بيند؟!»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: آيا ما ايشان را در
دنیا به مسخره گرفته بوديم، و به خطا رفتيم، در حالى كه آنان اهل نجات بودند؟ و يا آنكه چشم ما در
دوزخ به ايشان نمى‌افتد؟
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «زاغَت»، ص۲۶۷.
