• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَقْرَق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ترقیق.


رَقْرَق (به فتح راء و سکون قاف و فتح راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای ريختن آب و غيره به طور خفيف است.
رَقْراق (به فتح راء و سکون قاف) هر شى‌ء را گويند كه تلألؤ و روشنایى دارد.
از اين لفظ فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.




رَقْرَق به معنای ريختن آب و غيره به طور خفيف است.
«رَقْرَقَ‌ الماءَ: صبَّهُ‌ رقيقاً»
«سَرابٌ‌ رَقْراق» به معنی سراب با تلألؤ است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - رَقْرَقاً - خطبه ۱۹۵ (درباره قیامت)

امام علی(علیه‌السلام) درباره قیامت در يک كلام بى‌نظيرى فرموده است:
«وَ يُنْفَخُ فی الصّورِ، فَتَزْهَقُ كُلُّ مُهْجَة... وَ تَذِلُّ الشُّمُّ الشَّوامِخُ، وَ الصُّمُّ الرَّواسِخُ، فَيَصيرُ صَلْدُها سَراباً رَقْرَقاً، وَ مَعْهَدُها قاعاً سَمْلَقاً»
يعنى: «نفخ صور مى‌شود همه قلب‌ها مى‌ميرند، كوه‌هاى بلند و سر برافراشته و كوه‌هاى سخت و پادار كوبيده مى‌شوند، سنگ‌هاى محكم آن‌ها به صورت سراب متلألؤ و محل‌هاى آن‌ها به صورت بيابان همواره در مى‌آيند.»
شُمّ جمع اشمّ است و به معنی بلند و بالا است، اصُمّ جمع اصمّ یعنی سخت و محكم كه ميانش پر است، صَلد به معنی سنگ سخت و صاف است، مَعْهَد یعنی محلّى كه در آن معروف بوده است، قاع یعنی بيابان و سَمْلَق به معنی هموار است.
در قرآن كريم آمده: (وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً • فَيَذَرُها قاعاً)



از اين لفظ فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۶۱-۴۶۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۷۲.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۴۱۹.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۴۱۹.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۱، خطبه ۱۹۵.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۵، خطبه ۱۹۰.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۰، خطبه ۱۹۵.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۸۱، خطبه ۱۹۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۲-۷۸۳.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۹۰.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۷، ص۶۴۱.    
۱۲. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۲، ص۱۹۸-۱۹۹.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۱.    
۱۴. طه/سوره۲۰، آیه۱۰۵-۱۰۶.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۱، خطبه ۱۹۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رعو»، ج۱، ص۴۶۱-۴۶۲.    






جعبه ابزار