رواق
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بناى
مسقف جلو
خانه که دو فضا رابه هم مرتبط مى‌کند را رِواق گویند. از
احکام مرتبط با آن در باب
طهارت سخن گفته‌اند.
تطهیر حرم معصومان علیهم السّلام در صورت
نجس شدن، همچون
مسجد واجب است. برخى،
رواقهای حرم را نیز، بنابر
احتیاط واجب به مسجد ملحق کرده‌اند.
در الحاق رواقهاى
حرم معصومان علیهم السّلام به
حرم و اطراف
ضریح در
حرمت مکث جُنُب،
حائض و
نفسا در آنها
اختلاف است.
عبور افراد یاد شده از
مساجد جز
مسجد الحرام و
مسجد النّبی صلّى اللَّه علیه و آله
جایز و از آن دو
حرام است. برخى، احتیاط واجب را در
اجتناب از داخل شدن، حتى به صورت عبورى در
حرم معصومان علیهم السّلام و رواقهاى
حرم ایشان دانسته‌اند.
در ابواب مختلف فقه، رواق موضوع احکام قرار گرفته است.
از جمله احکام جنب این است که بر او «
حرام است داخل شدن در مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اگرچه به طور عبور باشد.»
همچنین
حرام است «توقف در سایر مساجد، بلکه دخول در آنها به هر نحوی که باشد، مگر آن‌که به نحو عبور از مسجد باشد به اینکه از دری وارد شده و از درب دیگر خارج شود و یا برای برداشتن چیزی از این مساجد داخل شود که در این صورت اشکالی ندارد. و بنابر احتیاط (واجب)
مشاهد مشرفه (
حرم شریف امامان علیهم‌السلام) ملحق به مساجد است و احتیاط بیشتر آن است که مشاهد مشرفه ملحق به مسجدالحرام و مسجدالنبی باشد، چنان که در مشاهد مشرفه بنابر احتیاط رواق ملحق به داخل
حرم می‌باشد.»
و همچنین است در مورد حائض
و نفساء.
مسافری که
قصد اقامت نکرده، در چهار جا، بین قصر و تمام مخیّر است که عبارتند از: مسجدالحرام، مسجدالنبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، مسجد کوفه، و حائر حسینی - علی مشرّفه السلام - و تمام خواندن افضل است.... و در این مساجد بین پشت‌بام و
صحن و جاهای پایین آنها، مانند بیت الطشت در مسجد کوفه فرقی نیست. و بنابر اقوی تمام روضه شریفه جزء
حائر حسینی (علیه‌السلام) محسوب می‌شود، بنابراین از طرف بالای سرتا شبکه‌های متّصل به رواق و از طرف پا تا درب متّصل به رواق و از پشت سر تا حد مسجد، جزء
حرم است و خالی از قوّت نیست که مسجد و رواق شریف هم جزء
حرم شمرده شود (و مسافر در آنجاها هم مخیّر باشد) ولی ترک
احتیاط به اینکه در این دو مورد
قصر خوانده شود سزاوار نیست.
آنچه که در
حرز نیست سارقش قطع نمی‌شود، مانند دزدی در کاروان‌سراها و حمام‌ها و خانه‌هایی که درب‌های آنها به روی عموم یا گروهی، باز است و مانند مساجد و مدرسه‌ها و زیارتگاه‌های مشرفه و مؤسسات عمومی و خلاصه هرجایی که برای عموم یا گروهی اذن داده شده است.... و آیا دزد پرده کعبه قطع می‌شود؟ بعضی گفته‌اند: بلی. ولی اقوی عدم آن است. و همچنین است دزد آنچه که در زیارتگاه‌های مشرفه از
حرم مطهر یا رواق و صحن است.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۱۵۳. •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
