رضا قلیخان طبرستانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رضا قلی خان طبرستانی متخلص به «هدایت» و مشهور به «لله باشی» ادیب، شاعر، مورخ، دستور نویس و دلتمرد دوران
قاجاریه است.
وی فرزند آقا محمد هادی طبرستانی از اعیان و ملازم جعفر قلی خان فرزند محمد حسن خان قاجار بود. هدایت در سال ۱۲۱۵ هجری قمری در
تهران متولد شد ابتدای
عمر را در بارفروشی
بابل گذرانید در دو سالگی
یتیم شد و با مادرش به
شیراز رفت او نزد محمد مهدی خان متخلص به «شحنه» تحصیل کرد ابتداء با تخلص «چاکر»
شعر میگفت و سپس تخلص «هدایت» را برگزید، مدتی مامور تربیت عباس میرزا فتحعلی شاه قاجار بود و به «لله باشی» شهرت یافت در زمان ناصر الدین شاه به سفارت نزد خان خیره به
خوارزم رفت، پس از بازگشت نایب وزارت علوم و مدیر مدرسهی دارالفنون گردید.
در سال ۱۲۷۸ هجری از خدمات دولتی باز نشسته شده و به عنوان مربی مظفر الدین میرزا به
آذربایجان رفت و پس از بازگشت از این سفر در سال ۱۲۸۸ هجری در تهران در گذشت.
هدایت با وجود اشتغال به کارهای درباری و دولتی به
عرفان نیز گرایش داشت از او آثار چندی در زمینههای گوناگون بر جای مانده است مانند:
اجمل التواریخ،
روضة الصفای ناصری، در تکمیل روضة الصفای میر خواند،
بکتاش نامه در عشق و
بکتاش،
شمس الحقایق در منتخب دیوان
شمس تبریزی، انجمن آرای ناصری،
مدارج البلاغه،
مفتاح الکنوز در شرح مشکلات اشعار
خاقانی،
مجمع الفصحاء،
اصول الفصول فی حصول الوصول،
ریاض العارفین.
فهرس التواریخ (کتاب)
نرم افزار تاریخ اسلامی ایران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.