رضایت محمد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دارای
مقام رضایت مطلق الهی هستند. در این مقاله آیات مرتبط با رضایت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله و
مقام رضای ایشان معرفی می‌شوند.
••• لزوم تلاش براى كسب
خشنودی پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، به جاى كسب
خشنودی مؤمنان:
يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ يُرْضُوهُ إِنْ كانُوا مُؤْمِنِينَ.
•••
ایمان واقعی، مستلزم
تلاش براى دستيابى به خشنودى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ يُرْضُوهُ إِنْ كانُوا مُؤْمِنِينَ.
خشنودى
محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، جلوه
خشنودی خداوند:
يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ يُرْضُوهُ إِنْ كانُوا مُؤْمِنِينَ .
مفرد آمدن ضمير «يرضوه»، با اينكه ظاهر عطف به «واو»، اقتضاى تثنيه آن را دارد، براى اين است كه خشنود كردن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از خشنود ساختن خداوند جدا نيست.
منافقان، محروم از رضايت و خشنودى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ يُرْضُوهُ إِنْ كانُوا مُؤْمِنِينَ أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ يُحادِدِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خالِداً فِيها ذلِكَ الْخِزْيُ الْعَظِيمُ.
به قرينه سياق آيات پيشين، ضمير «يحلفون» به منافقان بر مى‌گردد.
رضايت به عطاى پروردگار،
وعده خداوند به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى.
دلداری خداوند به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، با وعده عطاى پياپى بر وى، تا رسيدن آن حضرت به رضايت كامل:
ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى.
حصول
رضایت مطلق براى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در
آخرت:
وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى .
وعده الهى به پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله مشتمل بر عطاى مطلقى است كه رضايت مطلق را در پى دارد.
عطاياى رضايت‌بخش خداوند در
آخرت، دليل برترى
زندگی آخرتی پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بر دنياى آن حضرت:
وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى.
••• اعطاى
مقام شفاعت به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله در قيامت، از جانب خداوند، موجب رضايت آن حضرت:
وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى .
از «حرب بن شريح بصرى» روايت شده است كه گفت: به
امام باقر علیه‌السلام گفتم: كدامين آيه در
کتاب خداوند، اميدواركننده‌تر است؟ فرمود: ما مى‌گوييم «و لسوف يعطيك ربّك فترضى» كه مراد
شفاعت است، به خدا
سوگند! شفاعت است.
رضايت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله درآخرت، مرهون عطاى بى‌شمار پروردگار:
وَ لَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضى.
تعيين
مسجدالحرام، در جايگاه
قبله مسلمانان، موجب حصول رضايت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
قَدْ نَرى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّماءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضاها فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ وَ إِنَّ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَيَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ.
تسبیح خداوند همراه با
حمد وى، زمينه‌ساز رسيدن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به
مقام رضایت:
... وَ
سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها وَ مِنْ آناءِ اللَّيْلِ
فَسَبِّحْ وَ أَطْرافَ النَّهارِ لَعَلَّكَ تَرْضى.
راز،
نیایش و
تهجّد شبانه، زمينه‌ساز دستيابى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به
مقام رضا:
فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ وَ
سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها وَ مِنْ آناءِ اللَّيْلِ
فَسَبِّحْ وَ أَطْرافَ النَّهارِ لَعَلَّكَ تَرْضى.
بنا بر قولى، مراد از «ءاناىِ الّيل» نمازهايى است كه در
شب خوانده مى‌شود. -از جمله آن تهجّد و
نوافل شب است-.
صبر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بر سخنان نارواى مخالفان، زمينه‌ساز دستيابى آن حضرت به
مقام رضايت:
فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ ... لَعَلَّكَ تَرْضى.
اقامه
نمازهای پنج‌گانه، زمينه‌ساز دستيابى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به
مقام رضا:
فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ وَ
سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها وَ مِنْ آناءِ اللَّيْلِ
فَسَبِّحْ وَ أَطْرافَ النَّهارِ لَعَلَّكَ تَرْضى.
تسبيح در آيه ياد شده، در معناى نماز به كار رفته واوقات ذكر شده همان اوقات نماز -پنج‌گانه- است.
محروميّت از
مقام رضا، در صورت
غبطه خوردن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به
رفاه مرفّهان و خيره شدن به آنها:
فَاصْبِرْ عَلى ما يَقُولُونَ وَ
سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبِها وَ مِنْ آناءِ اللَّيْلِ
فَسَبِّحْ وَ أَطْرافَ النَّهارِ لَعَلَّكَ تَرْضى وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقى.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۷، ص۴۶، برگرفته از مقاله «رضایت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».
