• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذکر کثیر (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ذکر کثیر.


ذکر کثیر: (الذَّاکِرینَ اللَّهَ کَثیراً)
در این که منظور از «ذکر کثیر» چیست؟ در روایات اسلامی و کلمات مفسرین، تفسیرهای گوناگونی ذکر شده که ظاهراً همه از قبیل ذکر مصداق است و مفهوم وسیع این کلمه، شامل همه آنها می‌شود. از جمله در حدیثی از پیغمبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌خوانیم: اِذَا اَیْقَظَ الرَّجُلُ اَهْلَهُ مِنَ اللَّیْلِ فَتَوَضَّئا وَ صَلَّیا، کُتِبَا مِنَ الذَّاکِرِینَ اللَّهَ کَثِیراً وَ الذَّاکِرَاتِ‌؛ «هنگامی که مرد همسرش را شبانگاه بیدار کند و هر دو وضو بگیرند و نماز (شب) بخوانند از مردان و زنانی خواهند بود که بسیار یاد خدا می‌کنند».
و در حدیثی از امام صادق (علیه‌السّلام) می‌خوانیم که «هر کس تسبیح فاطمه زهراء (علیهاالسّلام) را در شب بگوید، مشمول این آیه است».
بعضی‌ از مفسران گفته‌اند: «ذکر کثیر» آن است که در حال قیام و قعود و به هنگامی که به بستر می‌رود یاد خدا کند. اما به هر حال، ذکر نشانه فکر است، و فکر مقدمه عمل؛ هرگز هدف، ذکر خالی از فکر و عمل نیست.



(اِنَّ ٱلۡمُسۡلِمِینَ وَ ٱلۡمُسۡلِمَٰتِ وَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ وَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ وَ ٱلۡقَٰنِتِینَ وَ ٱلۡقَٰنِتَٰتِ وَ ٱلصَّـٰدِقِینَ وَ ٱلصَّـٰدِقَٰتِ وَ ٱلصَّـٰبِرِینَ وَ ٱلصَّـٰبِرَٰتِ وَ ٱلۡخَٰشِعِینَ وَ ٱلۡخَٰشِعَٰتِ وَ ٱلۡمُتَصَدِّقِینَ وَ ٱلۡمُتَصَدِّقَٰتِ وَ ٱلصَّـٰٓئِمِینَ وَ ٱلصَّـٰٓئِمَٰتِ وَ ٱلۡحَٰفِظِینَ فُرُوجَهُمۡ وَ ٱلۡحَٰفِظَٰتِ وَ ٱلذَّاکِرِینَ ٱللَّهَ کَثِیرٗا وَ ٱلذَّاکِرَٰتِ اَعَدَّ ٱللَّهُ لَهُم مَّغۡفِرَةٗ وَ اَجۡرًا عَظِیمٗا) (به يقين، مردان مسلمان و زنان مسلمان، مردان با ايمان و زنان با ايمان، مردان مطيع فرمان خدا و زنان مطيع فرمان خدا)، مردان راستگو و زنان راستگو، و مردان صابر و شكيبا و زنان صابر و شكيبا، مردان با خشوع و زنان با خشوع، مردان انفاق كننده و زنان انفاق كننده، مردان روزه‌دار و زنان روزه‌دار، مردان پاكدامن و زنان پاكدامن و مردانى كه بسيار به ياد خدا هستند و زنانى كه بسيار خدا را ياد مى‌كنند، خداوند براى همه آنان آمرزش و پاداش عظيمى فراهم ساخته است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى و الذاكرات اللَّه كه كلمه اللَّه به خاطر اينكه معلوم بوده حذف شده يعنى، و كسانى كه ذکر خدا را بسيار مى‌كنند، هم با زبان و هم با قلب، و اين ذكر شامل نماز و حج نيز هست. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۵.    
۲. شیخ حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۷، ص۲۵۷.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۳۳۵.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۳۳۴.    
۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۴۷۰.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۱۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۱۱۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۱۵۹.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ذکر کثیر»، ج۲، ص۹۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره احزاب | لغات قرآن




جعبه ابزار