ذکر قلبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«
ذکر»، یعنی یاد کردن، خواه با زبان باشد، یا با
قلب یا با هر دو، بعد از
نسیان باشد، یا بعد از ادامه ذکر.
. و ذکر قلبی همان توجه قلبی به
خدای سبحان است که که
دل را صفا و صیقل می‌دهد.
ذکر قلبی همان توجه قلبی به
خدای سبحان است که دل را صفا و صیقل داده، جلوه‌گاه محبوب می‌کند و
روح را تصفیه کرده،
انسان را از قید
اسارت نفس می‌رهاند. اگر
قلب به تذکّر
محبوب و یاد حق تبارک‌وتعالی عادت کرد و با آن عجین شد، انسان را دگرگون می‌کند، به طوری که حرکات و سکنات
چشم،
زبان،
دست،
پا و سایر اعضا، با ذکر حق انجام می‌گیرد و برخلاف وظایف، امری انجام نمی‌دهند. کامل‌ترین و بهترین مراتب ذکر نیز همین است که در همه مراتب انسانی، جاری شده و حکمش ظاهر و باطن و نهان و آشکار را در برگیرد و اگر ذکر زبانی نیز از نظر
مکتب اسلام مطلوب است و به آن سفارش شده، سرّش در آن است که زبان قلب گشوده شود و بحدی برسد که زبان، چشم، گوش و سایر اعضای بدن از قلب پیروی کنند تا بدین‌وسیله دل برای ورود صاحب منزل، پاک و پاکیزه گردد.
علی (علیه‌السّلام) فرمود: «اِنَّ اللهَ سُبْحانَهُ جَعَلَ الذِّکْرَ جَلاءً لِلْقُلُوبِ...؛
همانا خداوند سبحان، ذکر را جلا و صفای دل‌ها قرار داده است....»
امام خمینی (قدس‌سرّه) می‌نویسد: «پس ای عزیز! در راه ذکر و یاد محبوب، تحمّل مشاقّ هرچه بکنی، کم کرده‌ای. دل را عادت بده به یاد محبوب، بلکه به خواست خدا، صورت قلب، صورت ذکر حقّ شود و کلمه طیّبه
لااله‌الاالله صورت اخیره و کمال اقصای
نفس گردد که از این زادی بهتر برای سلوک الی‌الله و مُصلحی نیکوتر برای معایب
نفس و راهبری خوب‌تر در معارف الهیه یافت نشود.
پس اگر طالب کمالات... و مهاجر الی‌الله هستی، قلب را عادت بده به تذکّر محبوب...»
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ذکر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۶/۸. جمعی از نویسندگان، فرهنگ شیعه، ص۲۶۶.
