دیوان السید الحمیری (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«دیوان السید الحمیری»، مجموعه
اشعار اسماعیل بن محمد بن یزید بن ربیعه ، ملقب به مفرغ و معروف به
سید حمیری است که در
قرن دوم هجری، به
زبان عربی سروده شده است. بیشترین
اشعار به جای مانده از حمیری، مدایح و مراثی
اهل بیت علیه‌السّلام است.
قصاید این دیوان، به حسب ترتیب حرف روی تنظیم گردیده و در آغاز هر قصیده، منبع آن، موضوع آن و
بحر عروضی آن ذکر شده است.
با اینکه حمیری، در اواخر عمرش به تشیع گراییده و قبل از آن، مدتی از
خوارج بوده، بعد
مذهب کیسانیه را اختیار کرده و نهایتا
مستبصر گردیده است، لکن شدت
محبت او به اهل بیت، از سروده‌های وی به خوبی نمایان است.
نمونه‌هایی از
اشعار سید:
۱. یوم التطهیر (روزی که
آیه تطهیر در شان اهل بیت نازل گردید):
ان یوم التطهیر یوم عظیم// خص بالفضل فیه اهل الکساء
۲. اخ و امین غیب (در
مدح امیرالمؤمنین علیه‌السّلام):
و کان له اخا و امین غیب // علی الوحی المنزل حین یوحی
۳. حبهم مثل الصلاة (در مدح اهل بیت علیه‌السّلام):
و حبهم مثل الصلاة و انه // علی الناس من بعض الصلاة لاوجب
۴. ابنا الرسول (در مدح
امام حسن و
امام حسین علیه‌السّلام):
سبطان امهما الزهراء منجبة // سادت نساء جمیع العالمیات
۵.
خصم ابی الحسن (در مدح امیرالمؤمنین علیه‌السّلام):
ان امرا خصمه ابو حسن // لعازب الرای داحض الحجج
۶. ابوی اتقیا الاله (در نهی
پدر و
مادر خویش از سب امیرالمؤمنین علیه‌السّلام و دعوت آنها به موالات وی):
ابوی فاتقیا الاله و اذعنا // للحق تعتصما بحبل نجاح
۷. حبهم وسیلتی (در مدح اهل بیت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم):
و اذا الرجال توسلوا بوسیلة // فوسیلتی حبی لآل
محمد۸. وصیة فاطمة علیه‌السّلام (در رثای حضرت زهرا):
و فاطم قد اوصت بان لا یصلیا // علیها و الا یدنوا من رجا القبر
...
محقق کتاب،
ضیاء حسین اعلمی ،
اشعار حمیری را از کتب مختلف جمع آوری کرده و به صورت دیوان درآورده است.
فهرست قصاید، به حسب ترتیب حرف روی، در پایان کتاب آمده است.
نرم افزار تراث ۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
