• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دواعی امر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دواعی امر به معنی انگیزه های انشای امر توسط آمر است و به دواعی امر، غرض امر، دواعی آمر و دواعی استعمال امر نیز گفته می شود.



دواعی امر، یعنی انگیزه هایی که سبب انشای امر می گردد.


اصولیون در این که آیا صیغه " افعل " در معانی متعدد استعمال می گردد _ چه مجازی و چه حقیقی _ یا فقط در یک معنا استعمال می شود، اختلاف دارند؛ بیشتر آنها معتقدند صیغه افعل معانی متعددی دارد که در یکایک آنها استعمال می شود، هر چند در برخی از آنها حقیقت و در برخی دیگر مجاز است.

۲.۱ - دیدگاه آخوند خراسانی

برخی از اصولیون متأخر هم چون مرحوم " آخوند خراسانی " اعتقاد دارند مستعمل فیه در صیغه افعل تنها انشای طلب است و سایر معانی، در حقیقت، دواعی استعمال می باشد؛ گاهی داعی استعمال این است که به مامور به دست رسی پیدا شود وگاهی نیز این داعی عبارت است از: تعجیز یا تسخیر یا تهدید یا تمنی یا ترجی یا... .
[۲] شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج ۱، ص ۱۴۴.
[۵] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج ۳، ص ۳۳۵.



۱. اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج ۱، ص ۷۲.    
۲. شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج ۱، ص ۱۴۴.
۳. بحوث فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج ۲، ص ۵۰.    
۴. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، ص۱۵۲.    
۵. سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج ۳، ص ۳۳۵.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۷۰، برگرفته از مقاله «دواعی امر».    






جعبه ابزار