دائمه مطلقه با وقتیه در شکل چهارم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دائمه مطلقه با وقتیه در شکل چهارم، از
اصطلاحات علم منطق بوده و يکي از ضروب منتج
قیاس مختلط در
شکل چهارم می‌باشد.
دائمه مطلقه با وقتیه در شکل چهارم، از
اصطلاحات علم منطق بوده و يکي از ضروب منتج
قیاس مختلط در
شکل چهارم می‌باشد.
«قياس مختلط» قياسى است که صغرا و کبراى آن از قضاياى موجهه ترکيب يافته باشد.
مختلطات ضروب شکل چهارم به خلاف سه شکل ديگر از لحاظ عقيم يا منتج‌بودن و از لحاظ نوع نتيجه بر يک منوال نيست، بلکه نتايج ضرب اول اين شکل (صغرا:
موجبه کلی، کبرا: موجبه کلي، نتيجه:
موجبه جزئی)
ضرب دوم (صغرا: موجبه کلي، کبرا: موجبه جزئي، نتيجه: موجبه جزئي) به يک منوال است.
ضرب سوم (صغرا:
سالبه کلی، کبرا: موجبه کلي، نتيجه: سالبه کلي) حکم جداگانه دارد.
ضرب چهارم (صغرا: موجبه کلي، کبرا: سالبه کلي، نتيجه:
سالبه جزئی)
ضرب پنجم (صغرا: موجبه جزئي، کبرا: سالبه کلي، نتيجه: سالبه جزئي) در بيشتر اختلاطات متشابه‌اند، مگر در مواردي که کبرا از
قضایای وصفیه مرکبه باشد.
ضرب سوم به شکل دوم مشابهت زيادي دارد و چهار ضرب ديگر به شکل سوم مشابهت دارند.
تفصيل مختلطات شکل چهارم به دليل اختلافات مذکور، در کتب منطقي در سه جدول جداگانه آمده است: يکي مشتمل بر مختلطات دو ضرب اول، دومي مشتمل بر مختلطات ضرب سوم و جدول سوم شامل ضرب چهارم و پنجم.
يکي از ضروب منتج قياس مختلط در شکل چهارم عبارت است از:
اختلاط
قضیه دائمه مطلقه (صغرا) با وقتيه (کبرا) . نتيجه چنين قياسي از لحاظ جهت،
مطلقه عامه است؛
مثال: هيچ‌گاه هيچ متنفسي سنگ نيست و هر انساني بالضروره در حين تنفس متنفس است؛ پس هيچ سنگي بالفعل انسان نيست.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله « دائمه مطلقه با وقتیه در شکل چهارم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۲۵.
