• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خَدَج (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خَدَج (به فتح خاء و دال) از واژگان نهج البلاغه است. خِداج (به کسر خاء) هر نقصانى را گويند كه در چيزى باشد و در اصل آن است كه حيوانى بچّه‌اش را سقط كند، هر چند تامّ الخلقه باشد. از اين مادّه فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.



خَدَج خِداج هر نقصانى را گويند كه در چيزى باشد. «الخِدَاج: كل نقصانٍ‌ في شيءٍ» در اصل آن است كه حيوانى بچّه‌اش را سقط كند، هر چند تامّ الخلقه باشد: «أَخْدَجَتِ الشَّتْوَةُ» يعنى زمستان آبش كم شد.


امام علی (علیه‌السلام) به عامل صدقات نوشته: «وَلاَ تُخْدِجْ بِالتَّحِيَّةِ لَهُمْ» «در تحیّت به آن‌ها بخل و كوتاهى مكن.» (شرح‌های نامه: )


از اين مادّه فقط يک مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۹۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۳.    
۴. ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۲۴۹.    
۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامه، ج۳، ص۲۷، نامه ۲۵.    
۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۸۰، نامه ۲۵.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۵، نامه ۲۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۰.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۳.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۹، ص۳۰۴.    
۱۲. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۸۱-۳۸۲.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۱.    
۱۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۶۱۰، نامه ۲۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خدج»، ج۱، ص۳۲۷.    






جعبه ابزار