حکم تبذیر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیاتی از قرآن بیانگر حکم
تبزیر است که تبذیر (مصرف بیجا و ریخت و پاش) را
حرام دانسته است.
... ولا تبذر تبذیرا• ان المبذرین کانوا اخون الشیـطین..
" و حق نزدیکان را بپرداز، و (همچنین حق)
مستمند و وامانده در راه را! و هرگز
اسراف و تبذیر مکن، "• "چرا که تبذیرکنندگان، برادران شیاطینند "
توجه به این نکته نیز لازم است که
نهی از تبذیر بعد از دستور به ادای حق خویشاوندان و مستمند و
ابن سبیل اشاره به این است که مبادا تحت تاثیر عواطف خویشاوندی و یا عاطفه نوع دوستی در مقابل مسکین و ابن السبیل قرار بگیرید و بیش از حد استحقاقشان به آنها انفاق کنید و راه اسراف را بپوئید که اسراف و تبذیر در همه جا نکوهیده است.
آیه بعد به منزله
استدلال و تاکیدی بر نهی از تبذیر است، می‌فرماید: " تبذیر کنندگان برادران شیاطین هستند" (ان المبذرین کانوا اخوان الشیاطین).
" و شیطان، کفران نعمتهای پروردگار کرد" (و کان الشیطان لربه کفورا).
اما اینکه شیطان، کفران نعمتهای پروردگار را کرد روشن است، زیرا خداوند نیرو و توان و
هوش و
استعداد فوق العاده‌ای به او داده بود، و او اینهمه نیروها را در غیر موردش یعنی در طریق اغوا و
گمراهی مردم صرف کرد.
و اما اینکه تبذیر کنندگان برادران شیاطینند، به خاطر آنست که آنها نیز نعمتهای خداداد را کفران می‌کنند و در غیر مورد قابل استفاده صرف می‌نمایند.
تعبیر به" اخوان" (برادران) یا به خاطر این است که اعمالشان همردیف و هماهنگ اعمال شیاطین است، همچون برادرانی که یکسان عمل می‌کنند، و یا به خاطر آنست که قرین و همنشین
شیطان در دوزخند، همانگونه که در آیه ۳۹ از
سوره زخرف بعد از آنکه قرین بودن شیطان را با انسان‌های آلوده بطور کلی بیان می‌کند می‌فرماید: و لن ینفعکم الیوم اذ ظلمتم انکم فی العذاب مشترکون
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم تبذیر ».
