حکم بهره‌مندی از دنیا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات
قرآن کریم به استفاده از امکانات دنیا، جهت سرای
آخرت تاکید دارد.
وابتغ فیما ءاتـک الله الدار الاخرة ولا تنس نصیبک من الدنیا..
" و در آنچه خدا به تو داده، سرای آخرت را بطلب و بهره ات را از دنیا فراموش مکن و همان گونه که خدا به تو نیکی کرده نیکی کن و هرگز در زمین در جستجوی
فساد مباش، که خدا مفسدان را دوست ندارد! "
" در آنچه خدا به تو داده است سرای آخرت را جستجو کن" (و ابتغ فیما آتاک الله الدار الآخرة).
اشاره به اینکه مال و
ثروت بر خلاف پندار بعضی از کج اندیشان، چیز بدی نیست، مهم آن است که ببینیم در چه مسیری به کار می‌افتد، و اگر بوسیله آن" ابتغاء دار آخرت" شود، چه چیزی از آن بهتر است؟، اگر وسیله‌ای برای
غرور و
غفلت و
ظلم و تجاوز و هوسرانی و هوسبازی گردد، چه چیز از آن بدتر؟! این همان منطقی است که در جمله معروف [امیر المومنین [|امیر مؤمنان]] علی السلام در باره دنیا به روشنی از آن یاد شده است:
من ابصر بها بصرته، و من ابصر الیها اعمته:
" کسی که به دنیا به عنوان یک وسیله بنگرد چشمش را بینا می‌کند، و کسی که به عنوان یک
هدف نگاه کند نابینایش خواهد کرد"!
.
و
قارون کسی بود که با داشتن آن اموال عظیم، قدرت کارهای خیر اجتماعی فراوان داشت ولی چه سود که غرورش اجازه دیدن حقایق را به او نداد.
بهره مندی از امکانات دنیا به اندازه نیاز، مجاز و مورد ترغیب خداوند است
وابتغ فیما ءاتـک الله الدار الاخرة ولا تنس نصیبک من الدنیا..
" و در آنچه خدا به تو داده، سرای آخرت را بطلب و بهره ات را از دنیا فراموش مکن و همان گونه که خدا به تو نیکی کرده نیکی کن و هرگز در زمین در جستجوی
فساد مباش، که خدا مفسدان را دوست ندارد! "
در نصیحت دوم افزودند: " سهم و بهره ات را از دنیا فراموش مکن" (و لا تنس نصیبک من الدنیا).
این یک واقعیت است که هر انسان سهم و نصیب محدودی از دنیا دارد، یعنی اموالی که جذب بدن او، یا صرف
لباس و مسکن او می‌شود مقدار معینی است، و ما زاد بر آن به هیچوجه قابل جذب نیست و انسان نباید این حقیقت را فراموش کند.
مگر یک نفر چقدر می‌تواند غذا بخورد؟ چه اندازه لباس بپوشد؟ چند مسکن و چند مرکب می‌تواند داشته باشد؟ و به هنگام مردن چند
کفن با خود می‌تواند ببرد؟ پس بقیه خواه و ناخواه سهم دیگران است و انسان
امانت دار آنها!.
و چه زیبا فرمود: امیر مؤمنان علی ع:
یا بن آدم ما کسبت فوق قوتک فانت فیه خازن لغیرک:
"ای فرزند آدم! هر چه بیشتر از مقدار خوراکت بدست می‌آوری خزانه دار دیگران در مورد آن خواهی بود"!
تفسیر دیگری برای این جمله در روایات اسلامی و سخنان مفسران دیده می‌شود که با
تفسیر فوق قابل جمع است و ممکن است هر دو معنی مراد باشد، (چون استعمال لفظ در اکثر از معنی واحد جایز است)، و آن اینکه:
در
معانی الاخبار از" امیر مؤمنان علی" ع در تفسیر جمله و لا تنس نصیبک من الدنیا چنین آمده است:
لا تنس صحتک و قدرتک و فراغک و شبابک و نشاطک ان تطلب بها الآخرة:
"
تندرستی و قوت و فراغت و جوانی و نشاطت را فراموش مکن و بوسیله این (پنج نعمت بزرگ)
آخرت را بطلب"! طبق این تفسیر جمله فوق هشداری است به همه انسانها که فرصتها و سرمایه‌ها را از دست ندهند که فرصت چون ابر در گذر است.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم بهره‌مندی از دنیا».
