حِرْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِرْم (به کسر حاء و سکون راء) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای ممنوع، ضدّحلال است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص دلسوزترین
فرد نسبت به جامعه و پایبندی به
حلال و
حرام خدای تعالی، از این واژه استفاده نموده است.
حِرْم به معنای ممنوع، ضدّ حلال آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «
حرمه الشی‌ء: منعه منه»
همچنین به معنای ممتنع نیز می‌آید.
برخی از مواردی که در
نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
نامه‌ای خطاب به
ابوموسی اشعری درباره دلسوزترین
فرد نسبت به جامعه نوشته است:
«فَاِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ نَفْعَ مَا اُوتِیَ مِنَ الْعَقْلِ وَ التَّجْرِبَةِ، وَ اِنِّی لاَعْبَدُ اَنْ یَقُولَ قَائِلٌ بِبَاطِل، اَنْ اُفْسِدَ اَمْراً قَدْ اَصْلَحَهُ اللهُ»؛
«بدبخت کسی است که از
عقل و تجربه‌ای که نصیب او شده
محروم ماند و من از این کسی که سخن بیهوده می‌گوید متنفّرم. و از این که کاری را که خدا آن را اصلاح کرده برهم زنم بیزارم».
امام (علیه‌السلام) در خصوص پایبندی به حلال و
حرام خدای تعالی، می‌فرماید:
«وَلکِنَّ الْحَلاَلَ مَا اَحَلَّ اللهُ، وَ الْحَرَامَ مَا حَرَّمَ اللهُ»؛
«بلکه حلال همان است که خدا حلال کرده و
حرام آن است که خداوند
تحریم فرموده است».
این واژه در موارد بسیاری در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حرم»، ص۲۶۶-۲۶۷.
