حُصِّلَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حُصِّلَ: (وَحُصِّلَ مَا فِی الصُّدُورِ)«حُصِّلَ» از مادّه
«تحصیل» در اصل به معنای بیرون آوردن «
مغز» از «
پوست» است؛ همچنین به تصفیه معادن، و خارج کردن
طلا و امثال آن از سنگ معدن اطلاق می‌شود،
سپس در معنای وسیعی، یعنی مطلق استخراج و مجزا ساختن به کار رفته است.
و در آیه مورد بحث، منظور جداسازی
خیر و شرّی است که در دل‌ها نهفته شده، اعم از
ایمان و
کفر، یا صفات حسنه و رذیله، و یا نیات خوب و بد، که در آن روز آنها از یکدیگر جدا و ظاهر و آشکار می‌شود، و هر کس بر طبق آن به پاداش کیفر خود می‌رسد.
(وَحُصِّلَ مَا فِي الصُّدُورِ) (و آنچه در درون سينه‌هاست آشكار مى‌گردد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: منظور از تحصیل آنچه در سینه‌ها است، جدا سازی صفاتی است که در باطن نفوس است، یعنی صفات ایمان از کفر و رسم نیکوکاری از بدکاری، هم‌چنان که در جای دیگر فرموده
(یَوْمَ تُبْلَی السَّرائِرُ) ولی بعضی از مفسرین گفته‌اند: منظور از تحصیل ما فی الصدور، بر ملا شدن نهانی‌هایی است که هر کس در باطن خود پنهان کرده، در آن روز این باطن‌ها ظاهر می‌شود، که هر فردی همانطور که به حساب ظاهرش رسیدند، و جزای اعمال ظاهریش را دادند، به حساب باطنش هم برسند، و جزای آن را نیز بدهند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «حُصِّلَ»، ص۱۸۷.
