حَنَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَنَن (به فتح حاء و نون) از
واژگان نهج‌البلاغه به معنای مهربانی است. از این مادّه هشتاد موارد در
نهج‌البلاغه آمده است.
حَنَن به معنای مهربانی است.
حنين به معنای شوق و ناله و گريه شديد است.
بعضی از مواردی که در
نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.
در دعای استسقا فرموده:
«للَّهُمَّ قَدِ انْصَاحَتْ جِبَالُنَا... وَ هَامَتْ دَوَابُّنَا... وَ مَلَّتِ التَّرَدُّدَ في مَرَاتِعِهَا وَ الحَنِينَ إِلَى مَوَارِدِهَا.» «خدايا چهارپايان ما تشنه شدند، و از عطش ضجه كردند مانند ضجّه مادر بچه مرده بر بچه‌هاى خود، و خسته شدند از كثرت رفت و آمد به چراگاه و خسته شدند از شوق به محلهاى معتاد خويش. خدايا رحم كن ناله ناله كنندگان و گريه گريه كنندگان را.»
(شرح‌های خطبه:
)
در رابطه با رفتار با مردم فرموده:
«خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَكَوْا عَلَيْكُمْ، وَإِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَيْكُمْ.»«با مردم چنان معاشرت كنيد كه اگر با آن مرديد بر شما گريه كنند و اگر مانديد به شما راغب و شائق باشند.»
(شرح‌های حکمت:
)
به عثمان بن حنیف از شاعری نقل کرده:
«وَحَسْبُکَ دَاءً اَنْ تَبِیتَ بِبِطْنَة ••• وَحَوْلَکَ اَکْبَادٌ تَحِنُّ اِلَی الْقِدِّ.»« اين درد براى تو كافى است كه با شكم پر بخوابى، حال انكه در اطراف تو جگرهائى است كه شائق تكّه‌اى از پوست دباغى نشده است (يعنى چيزى براى خوردن پيدا نمى‌كنند.)»
(شرح‌های نامه:
)
«تحنّ» به معنى شوق و آرزو و «قدّ» تكّه پوست دباغى نشده است.
هشتاد مورد از این ماده در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حنن»، ج۱، ص۳۰۹.
