حَفْل (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَفْل از
واژگان نهج البلاغه به معنای جمع شدن و نیز به معنی اعتناء آمده است.
حضرت علی (علیهالسلام) در نامه به
مالک اشتر و در رابطه با اموات از این واژه استفاده نموده است.
حَفْل به معنای جمع شدن است. «حفل الماء حفلا: اجتمع. و القوم: احتشدوا» و نیز به معنی اعتناء آید «لا یحفل: لا یبالی». «حفله» یکبار جمع شدن، جمع آن حفلات است.
از این لفظ چهار مرتبه در
نهج البلاغه بیان شده است.
حضرت علی (علیهالسلام) به
مالک اشتر مینویسد: «
«فاتّخذ اولئک خاصّة لخلواتک و حفلاتک»»
(اشخاص پاک را برای مجالس سرّی و محفلهای عمومی انتخاب کن).
(شرحهای نامه:
)
گویا در اشاره به
حجّاج بن یوسف فرموده: «
«کانّی انظر الی فاسقهم و قد... اقبل مزبدا کالتیّار لا یبالی ما غرّق او کوقع النار فی الهشیم لا یحفل ما حرّق»»
(گویا نگاه میکنم به طاغی آنها که رو کرده کف بر دهان، مانند دریائی که باک ندارد چه چیز را غرق کرد و یا مانند افتادن آتش در علفهای خشکیده که اعتنا ندارد چه چیز را سوزاند).
(شرحهای خطبه:
)
و در رابطه با اموات فرموده: «
«لا یعرفون من اتاهم و لا یحفلون من بکاهم و لا یجیبون من دعاهم»»
(هم اكنون كسى كه نزد آنان برود وى را نمىشناسند و به آنها كه برايشان مىگريند اهميّت نمىدهد و به كسانى كه آنان را مىخوانند پاسخ نمىگويند.)
(شرحهای خطبه:
)که «لا یحفلون» معنی «لا یبالون» است.
«
«و لا یحفلون بالرّواجف»»
(مردگان به زلزلهها اعتنائی و از آنها باکی ندارند).
(شرحهای خطبه:
)
از این لفظ چهار مورد در «
نهج البلاغه» آمده است، سه مورد به معنی اعتناء و یکی در معنی جمع شدن.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حفل»، ج۱، ص۲۸۷.