حمد خدا به معنی ثنا گوئی اوست در مقابل فضیلت. حمد از مدح اخص و از شکر اعم است، زیرا مدح در مقابل اختیاری و غیر اختیاری می‌شود مثلا شخص را در مقابل طول قامت و زیبائی اندام که غیر اختیاری است و همچنین در مقابل بذلمال و سخاوت و علم مدح می‌کنند، ولی حمد فقط در مقابل اختیاری است. و شکر تنها در مقابل نعمت و بذل به کار می‌رود. پس هر شکر حمد است ولی هر حمد شکر نیست و هر حمدی مدح است ولی هر مدحی حمد نیست. «حمید» از اسماء حسنای الهی است و هفده بار در قرآن آمده است. محمود آن است که ستوده شود، محمد آن است که خصال پسندیده اش بسیار و جامع تمام محامد باشد. احمد و محمد نام مبارک حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است احمد یکبار
