• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسرت اعراض‌کنندگان از یاد خدا (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نتیجه رویگردانی از یاد خدا همنشینی با شیطان است ولی در قیامت برایش کشف می‌شود که عمری گمراه بوده، و اینک عواقب و آثار گمراهی یعنی عذاب قیامت فرا می‌رسد، وبا لحن بیزاری می گوید، که چه بد همنشینی هستی و ای کاش من همنشین تو نمی شدم.



قرآن کریم در مورد حسرت و تاسف اعراض کنندگان از یاد خدا در دنیا، از همنشینی با شیطان می فرماید: «ومن یعش عن ذکر الرحمـن نقیض له شیطـنـا فهو له قرین• حتی اذا جاءنا قال یــلیت بینی وبینک بعد المشرقین فبئس القرین» هر کس از یاد خدا رویگردان شود شیطانی را به سراغ او می‌فرستیم و همواره قرین او باشد• تا زمانی که نزد ما حاضر شود می‌گوید: ای کاش میان من و تو فاصله مشرق و مغرب بود، چه بد همنشینی هستی تو!.


اینان همچنان بر جلوگیری از راه خدا ادامه می‌دهند و آنان هم که از ذکر ما کور صفتی می‌کنند همچنان بر پندار غلطشان - که گمان می‌کنند راه یافتگانند ادامه می‌دهند تا آنکه مرگ یکی از ایشان برسد و نزد ما آید، در حالی که قرینش هم با او باشد، آن وقت برایش کشف می‌شود که عمری گمراه بوده، و اینک عواقب و آثار گمراهی یعنی عذاب قیامت فرا می‌رسد، آن وقت قرین خود را مخاطب قرار داده، با لحنی که می‌رساند از او متاذی و بیزار است می‌گوید: ‌ای کاش بین من و تو به مقدار فاصله بین مغرب و مشرق دوری می‌بود و من همنشین تو نمی‌شدم، که چه بد همنشینی هستی.


امام‌ خمینی یکی از نام‌های روز قیامت را یوم‌الحسرة، می‌داند که انسان غافل و بی‌خبر از خواب غفلت بیدار شده و همه اعمال بد خود را مشاهده می‌کند. روزی ‌که سلطنت باطن و یوم‌الجمع و شمس حقیقت از پشت پرده‌های کثرت و غفلت طلوع می‌کند و انسان هزاران افسوس و حسرت می‌خورد، حسرت‌هایی که پایان‌ناپذیر است.
ایشان با بیان اینکه حسرت‌های روز قیامت پایان‌ناپذیر است، معتقد است کسی که خداوند متعال تمام وسایل ترقی و تکامل معنوی را بر او فراهم ساخته ولی کفران نعمت می‌کند و به امانت الهی خیانت و از عقل و شرع تبعیت نمی‌کند، وقتی از خواب گران عالم طبیعت و غفلت برانگیخته شد و می‌بیند که همه فرصت‌ها را از دست داده، چاره‌ای جز حسرت و افسوس خوردن ندارد.
به باور امام‌ خمینی حسرت‌ها و ندامت‌های عالم آخرت شبیه و نظیر ندارد و خجلت و شرمساری که نظیرش را نمی‌توان تصور کرد. حسرت‌های این عالم هر چه باشد مشوب به هزار طور امیدها است و شرمساری‌های این دنیا سریع الزوال است بخلاف آنجا که روز بروز حسرت و ندامت است، چنانچه خداوند فرمود: (وَاَنْذِرْهُمْ یَوْمَ الْحَسْرَةِ اِذْ قُضِیَ الْاَمْرُ)؛ امر گذشته را نمی‌توان جبران نمود و عمر تلف‌ شده را نمی‌توان برگرداند.


۱. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۶.    
۲. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۸.    
۳. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، ج۱۸، ص۱۵۲.    
۴. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۱، ص۶۴.    
۵. تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج۶، ص۳۹۵.    
۶. مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۹، ص۸۱.    
۷. الدر المنثور، سیوطی، ج۷، ص۳۷۷.    
۸. خمینی، روح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۸۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۲.    
۹. خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۲۲۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۱۰. خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۹۱-۹۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۱۱. خمینی، روح‌الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۵۳-۵۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۲.    
۱۲. مریم/سوره۱۹، آیه۳۹.    
۱۳. خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۳۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حسرت اعراض‌کنندگان از یاد خدا».    
دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.






جعبه ابزار