• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حجیت علم اجمالی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


‌حجیت علم اجمالی به صحّت استناد به علم اجمالی اطلاق می‌شود.


حجیت علم اجمالی، به معنای صحت استناد به علم اجمالی است، که لازمه آن، منجزیت و معذریت است.
[۱] صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۲، ص۴۰.    
[۲] جزایری، محمدجعفر، منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ج۴، ص۱۶۰.    


درباره حجیت علم اجمالی سه دیدگاه وجود دارد:
۱. بعضی معتقدند علم اجمالی مطلقا در هیچ موردی حجیت نداشته و در حکم شک بدوی است؛ بنابر این، در مواردی مثل شک در این که ظهر جمعه ، نماز ظهر واجب است یا نماز جمعه ، می‌توان در هر دو طرف علم اجمالی، برائت جاری نمود؛
۲. گروهی دیگر معتقدند علم اجمالی، فی الجمله در برخی موارد حجت است و مخالفت قطعی با آن حرام می‌باشد، ولی موافقت قطعی با آن واجب نیست؛ بنابر این، در مثال بالا نمی‌توان هم نماز ظهر را ترک کرد و هم نماز جمعه را، هم چنین لازم نیست از باب عمل به احتیاط ، هر دو را به جا آورد؛
۳. برخی از صاحب نظران اعتقاد دارند که علم اجمالی مانند قطع مطلقا حجت است و بنابراین هم حرمت مخالفت قطعی و هم وجوب موافقت قطعی را ایجاب می‌کند.
[۳] محمدی، علی، شرح رسائل، ج۱، ص۹۱.
[۴] ایروانی، باقر، الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ج۱، ص۱۲۳.    
[۵] مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص ۱۴۸-۱۴۷.    


۱. ↑ صدر، محمد باقر، دروس فی علم الاصول، ج۲، ص۴۰.    
۲. ↑ جزایری، محمدجعفر، منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ج۴، ص۱۶۰.    
۳. ↑ محمدی، علی، شرح رسائل، ج۱، ص۹۱.
۴. ↑ ایروانی، باقر، الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ج۱، ص۱۲۳.    
۵. ↑ مشکینی، علی، تحریر المعالم، ص ۱۴۸-۱۴۷.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۰۶، برگرفته از مقاله «حجیت علم اجمالی».    


رده‌های این صفحه : احکام علم اجمالی | اصطلاحات اصولی | اصول فقه | علم اجمالی | مباحث حجت
جعبه ابزار