• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حجاج بن یوسف ورّاق حاسب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حجاج بن یوسف بن مطر کوفی ورّاق حاسب (حدود ۱۷۰-۲۲۰ هـ)، از مترجمان علوم از زبان‌های یونانی و سریانی به عربی در اوایل خلافت عباسیان بود.


حجاج بن یوسف بن مطر کوفی ورّاق حاسب، در سال ۱۷۰ هـ متولد شد، گرچه برخی نوشته‌اند که وی در هنگام بنای شهر بغداد در سال ۱۴۵ هـ حضور داشته است
[۱] شربل، موریس، موسوعة علماء الریاضیات، ص۱۱۰.
و از نخستین مترجمان علوم از زبان‌های یونانی و سریانی به عربی در اوایل خلافت عباسیان بود
[۲] قربانی، ابوالقاسم، زندگی‌نامه ریاضیدانان دوره اسلامی، ص۲۲۵.
و از سوی مامون عباسی (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ هـ) ماموریت یافت تا به روم سفر کند و کتب حکمت آن سامان را با خود به ارمغان آورد و کتاب‌های بسیاری را در زمینه حکمت و طب ترجمه کرد.
[۳] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۰۱.    


حجاج از جمله کتاب اقلیدس در اصول هندسه را دو مرتبه ترجمه و آنها را‌ هارونی و مامونی نامید.
[۴] قفطی، علی بن يوسف، تاریخ الحکماء، ص۶۴.
[۵] آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۳۸۰.    

او همچنین ترجمه کتاب مجسطی بطلمیوس را در سال ۲۱۲ هـ به پایان برد
[۶] قربانی، ابوالقاسم، زندگی‌نامه ریاضیدانان دوره اسلامی، ص۲۲۵.
و کتاب المراة ارسطو را هم ترجمه کرده است.
[۷] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۴۵۸.    
از آثار دیگر او می‌توان به ترجمه کتاب المراة ارسطوطالیس اشاره کرد.
[۸] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۱۲.    
[۹] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۲۷.    


حجاج در سال ۲۲۰ هـ درگذشت.
[۱۰] شربل، موریس، موسوعة علماء الریاضیات، ص۱۱۰.


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۱] زرکلی، خيرالدين بن محمود، الاعلام، ج۴، ص۱۴۲.
[۱۲] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۷۶.    
[۱۳] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۵۹۴.    
[۱۴] بابانی، اسماعيل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۴۳۹.
[۱۵] کارل بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج۴، ص۹۲.
[۱۶] ابن‌ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ص۲۸۰.    


۱. ↑ شربل، موریس، موسوعة علماء الریاضیات، ص۱۱۰.
۲. ↑ قربانی، ابوالقاسم، زندگی‌نامه ریاضیدانان دوره اسلامی، ص۲۲۵.
۳. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۰۱.    
۴. ↑ قفطی، علی بن يوسف، تاریخ الحکماء، ص۶۴.
۵. ↑ آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۳، ص۳۸۰.    
۶. ↑ قربانی، ابوالقاسم، زندگی‌نامه ریاضیدانان دوره اسلامی، ص۲۲۵.
۷. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۴۵۸.    
۸. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۱۲.    
۹. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۲۷.    
۱۰. ↑ شربل، موریس، موسوعة علماء الریاضیات، ص۱۱۰.
۱۱. ↑ زرکلی، خيرالدين بن محمود، الاعلام، ج۴، ص۱۴۲.
۱۲. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۶۷۶.    
۱۳. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۵۹۴.    
۱۴. ↑ بابانی، اسماعيل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۴۳۹.
۱۵. ↑ کارل بروکلمان، تاریخ الادب العربی، ج۴، ص۹۲.
۱۶. ↑ ابن‌ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم، عیون الانباء، ص۲۸۰.    


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۴۲، برگرفته از مقاله «حجاج بن یوسف کوفی ورّاق حاسب».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 220 (قمری) | زادگان سال 170 (قمری) | مترجمان قرن 2 (قمری)
جعبه ابزار