• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جَلَم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: جَلَم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: قیچی.


جَلَم (بر وزن شرف) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای قیچی است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص مقام زهد از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


جَلَم (بر وزن شرف) به معنای قیچی آمده است.
[۱] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۳۰.    
[۲] شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۵۵.    

چنان‌که گفته می‌شود: «اَلجِلم: اَلمِقراض.»
[۳] فیومی، أبوعباس، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ج۱، ص۱۰۶.    


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْجَلَمِ - خطبه ۳۲ (موعظه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در مورد مقام زهد فرموده است:
«فَلْتَكُنِ الدُّنْيا أَصْغَرَ في أَعْيُنِكُمْ مِنْ حُثالَةِ الْقَرَظِ، وَ قُراضَةِ الْجَلَمِ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۹۰، خطبه ۳۲.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۷۶، خطبه ۳۲.    

« دنیا در چشم شما از پوست دانه‌ای که به وقت پاک کردن می‌ریزد و از قراضه و خورده‌های پشم که به وقت قیچی کردن می‌ریزد، کمتر باشد.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۶، خطبه ۳۲.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۲.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۲۸۶.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۷.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷۷.    
)

واژه «حثاله» به معنای پوستی است که از دانه جو و برنج به وقت پاک کردن می‌افتد.
واژه «قرظ» به معنای برگ درختی است که با آن دبّاغی کنند.


این واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۱. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۳۰.    
۲. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۵۵.    
۳. ↑ فیومی، أبوعباس، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ج۱، ص۱۰۶.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۹۰، خطبه ۳۲.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۷۶، خطبه ۳۲.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۶، خطبه ۳۲.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۵.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۲.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۲۸۶.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۷.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷۷.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جلم»، ص۲۲۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 32 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار