. در این مقاله، آیاتی معرفی میشوند که درآنها از واژگان «نار»، «جحیم»، «سقر» و دیگر نامها و صفات جهنم استفاده شده و آیات مربوط به عذاب آخرت در مقاله عذاب (قرآن)، آمده است.
معتقد است این آیات وضعیت انسان و اعمال او را در روز قیامت و سقوط او در جهان گزارش میدهد. ایشان «هاویه» را عالم طبیعت میداند و معتقد است انسان در غلاف طبیعت محجوب در نشا دنیا میماند.
به اعتقاد ایشان کسی که خداوند وسایل ترقی و تکامل معنوی را برایش فراهم ساخته ولی او کفران نعمت میکند و از دین و شریعت تبعیت نمیکند؛ بلکه تبعیت از هوای نفسانی میکند، منتهای سیرش به سوی «هاویه» خواهد بود.
امام خمینی ضمن اشاره به اقسام جهنم، جهنم اعمال را مربوط به اهل معصیت میشمارد و معتقد است این قسم از جهنم، چیزی جز باطن عملهای ناپسند و زشت آدمی نیست.
البته جهنم اخلاق که سبب سقوط انسان درجهنم است بالاتر از جهنم اعمال است و برای کسانی است که ملکات رذیلهای همچون حرص و حب مال و جاه در نفس آنان رسوخ کرده و اهل جهنم از وحشت باطن آنان گریزان هستند.
احاطه آتش جهنم مانند احاطه آتش دنیا نیست؛ بلکه آتش جهنم محیط بر ظاهر و باطن است و احاطه آن، ظهور احاطه قیومی حقتعالی است و چنین آتشی در عالم دنیا قابلتصور نیست.
[۱۳]خمینی، روحالله، دانشنامه امام خمینی، ج۲، ص۷۱۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.