جنسیت گواهان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از شرایط
گواهان که در
آیات قرآن به آن اشاره شده «مرد بودن» است.
ضرورت وجود مرد، در بين
گواهان:
۱. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا تَدايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ ... وَ اسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ مِنْ رِجالِكُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُونا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَ امْرَأَتانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَداءِ ...؛
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه بدهى مدّتدارى به خاطر وام يا
داد و ستد به يكديگر پيدا كنيد، آن را بنويسيد. ... و دو نفر از مردان عادل خود را بر اين حقّ شاهد بگيريد؛ و اگر دو مرد نبودند، يك مرد و دو زن، از كسانى كه مورد رضايت و اطمينان شما هستند، انتخاب كنيد! ....»
۲. «وَ اللَّاتِي يَأْتِينَ الْفاحِشَةَ مِنْ نِسائِكُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَيْهِنَّ أَرْبَعَةً مِنْكُمْ ...؛
و كسانى از زنان شما كه مرتكب زنا شوند، چهار نفر از شما مسلمانان را بعنوان شاهد بر آنها بطلبيد....»مراد از «اربعة منكم» چهار شاهد مرد است.
۳. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهادَةُ بَيْنِكُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنانِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ ...؛
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه
مرگ يكى از شما فرا رسد، در موقع وصيّت بايد از ميان شما، دو نفر عادل را به شهادت بطلبد....»
۴. «يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذا طَلَّقْتُمُ النِّساءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَ أَحْصُوا الْعِدَّةَ ... • فَإِذا
بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ أَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ وَ أَقِيمُوا الشَّهادَةَ لِلَّهِ ذلِكُمْ يُوعَظُ بِهِ مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً .
اى پيامبر! هر زمان خواستيد زنان را طلاق دهيد، در زمان عدّه، (در زمانى كه از عادت ماهانه پاك شده و با آنها نزديكى نكرده باشيد)، آنها را طلاق گوييد و حساب عدّه را نگه داريد ... و چون عدّه آنها به پايان نزديك شود، يا آنها را بطرز شايستهاى نگه داريد يا بطرز شايستهاى از آنان جدا شويد؛ ودو مرد عادل از خودتان را گواه گيريد؛ و شهادت را براى خدا برپا داريد؛ اين چيزى است كه مؤمنان به خدا و
روز قیامت به آن اندرز داده مىشوند. و هر كس
تقوای الهی پيشه كند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مىكند.»بر اساس ضمير مذكّر در «منكم» است.
لزوم مرد بودن
گواهان بر
طلاق:
«يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذا طَلَّقْتُمُ النِّساءَ ... • فَإِذا
بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَ أَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ ...؛
اى پيامبر! هر زمان خواستيد زنان را طلاق دهيد... و چون عدّه آنها به پايان نزديك شود، يا آنها را بطرز شايستهاى نگه داريد يا بطرز شايستهاى از آنان جدا شويد؛ ودو مرد عادل از خودتان را گواه گيريد....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۵، ص۴۴، برگرفته از مقاله «شرایط گواهان (مرد بودن)».